Page 99 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 99
Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru
felsefesindeki güncel tartışmaların gösterdiği gibi 180 , bu kuralın her
*
tekrarının yapısal bir olasılığıdır . İlk bakışta performatif bir çelişki
gibi görünen şey, daha yakından incelendiğinde, dil teorisinin gerekli-
likleri ile değil de en fazla bu zamana kadarki beklentilerin normallik
iddiası ile karşı çıkılabilecek bir yenilik olabilir. Dolayısıyla perfor-
matif bir çelişki, somut söz ediminin sabit bir kurallar dizisiyle karşı-
laştırılmasıyla basitçe belirlenemez, ancak söylem teorisinin önerdiği
anlamda 181 kendini gerekçelendirmeyen normatif bir bileşen (Kompo-
nent) içerir.
dd) Ancak sadece dil teorisinin kabulleri (Voraussetzung) değil,
bu argümanın yapısı da sorunludur. Argüman, belirli tartışma kuralla-
rının geçerliliğini ya da Alexy örneğinde olduğu gibi, bir ifadenin
vazgeçilmez bir önkoşulu olarak hukuki kararların doğruluğu iddiasını
kanıtlamayı amaçlamaktadır. Engländer bu noktada aşağıdaki soruna
dikkat çekmektedir:
“Öte yandan performatif çelişki bir konuşmacının tam da bu ifadenin bir
ön kabulünü yadsıyan bir cümle kurmasından kaynaklanıyorsa, performatif
çelişkinin fiilen gerçekleşmesi için kanıtlanması gereken ön kabül, aslında
bu ifadenin de bir ön kabulü olmalıdır. Dolayısıyla, performatif bir çelişkinin
mevcut olup olmadığını bilmek için, kaçınılmaz ön varsayımlar (Präsupposi-
tionen) hakkındaki ifadenin doğru olup olmadığını bilmek gerekir. Ancak
tam da bu nedenle, ilgili ifadelerin gerçekten ön varsayım olmaları, perfor-
matif bir çelişkinin ortaya çıkmasıyla kanıtlanamaz. Performatif çelişki ar-
gümanı, aslında kanıtlanabilir öncülleri (Prämissen) gerektirir. Örneğin,
180 Derrida’nın bu konudaki daha önce ortaya konmuş olan görüşüne bkz. Haber-
mas’ın iletişimsel eylem teorisi tartışmasında Derrida’nın argümanını ele alma-
ya yönelik ilk girişim Seel’de görülür. Bkz. Seel, Die zwei Bedeutungen
‘kommunikativer’ Rationalität, in: Honneth/Joas (eds.), Kommunikatives Han-
deln, 1986, s. 53 vd., 65 vd.
* Çevirmen notu: Burada kuralın her uygulandığında aslında değişecek olması
ifade edilmek istenmiştir.
181 Ayrıca bkz Alexy, Theorie der juristischen Argumentation, 1978, s. 60.
97