Page 96 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 96
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
neredeyse kesindir. Kısacası, bu şekilde (keyfilik yasağına aykırı) bir
kararın ciddi sonuçları olacaktır.
Ancak bu durum, dilsel iletişimin temel gerekliliklerinin ihlal
edildiğini göstermez. Bu hâkimlerin metni (kararı) dilsel olarak anlaşı-
labilirdir, aksi takdirde bunu bir disiplin ve hatta ceza hukuku sorunu
olarak değerlendirmemiz mümkün olmazdı. Burada söz konusu olan,
her dilsel ifadeden önce gelen bir doğruluk iddiası değil, tam anlamıy-
la somut (spesifik-hukuki) doğruluk iddialarıdır. Alexy’nin bakış açı-
sını dikkatle inceleyen Armin Engländer buna ilişkin şu tespitlerde
bulunmuştur:
“Öncelikle pozitif olarak belirlenmiş normatif metinleri, geçerli hukuk
(geltendes Recht) olarak addedersek bu, bir kararın yalnızca göreceli bir
doğruluk iddiasında (Richtigkeitsanspruch) bulunduğu, yani pozitif olarak
belirlenmiş hukuk düzeniyle ilgili bir doğruluk iddiasında bulunduğu anla-
mına gelir. Böylelikle doğruluk kavramı belirli bir anlam kazanır. O halde
doğruluk, pozitif hukuku aşan ya da ahlaki anlamda bir doğruluk değil, karar
normunun hukuk metodolojisinin gereklerine göre kodifiye edilmiş norm
metnine doğru bir şekilde isnat edilebilirlik anlamında bir doğruluk anlamına
gelir ki bu da anayasa hukukunun yöntemle ilgili normlarına dayandırılabilir.
(...) Üstelik bu, hukuk sisteminin hâkimin faaliyetine yüklediği pozitif huku-
ka ilişkin bir doğruluk iddiasıdır, hâkimin kendisinin, faaliyetini yerine geti-
rirken zorunlu olarak bulunması gereken bir doğruluk iddiası değildir. Her
halükârda bu örnek, pozitif hukuku aşan bir doğruluk iddiasını kanıtlamak
için hiçbir katkı sunmaz. Alexy’nin böyle bir varsayımda bulunabilmesinin
tek nedeni, farklı doğruluk kavramları arasında kavramsal bir ayrım yapma-
ması ve mevcut hukuk düzenindeki göreceli, pozitif-hukuka ilişkin doğruluk
172
iddiasını ahlaki doğruluk iddiasıyla karıştırmasıdır.”
172 Engländer, Zur begrifflichen Möglichkeit des Rechtspositivismus, in: Rechtst-
heorie 1997, S. 437 vd., s. 444 vd.; Bu konunun eleştirisi için ayrıca bkz. Neu-
mann, Juristische Argumentationslehre, 1986, s. 87; Hilgendorf, Argumentation
in der Jurisprudenz, 1991, s. 114 vd.
94