Page 93 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

fından bile kabul görmektedir. 162 Az önce bahsi geçen temel doğruluk
koşulunun sağlanması mümkün olmadığı takdirde, tüm hukuk düzeni
ortadan kalkacaktır. Bununla birlikte, neyse ki durum o denli vahim
değildir: Yargı kararı, pratik söylem teorisi anlamında uzlaşımsal bir
kabul edilebilirlik (Vernünftigkeit) iddiasında bulunmaz, daha ziyade
geçerli hukuk düzeninin normatif metinlerine isnat edilebilirliğini ge-
rektirir 163 . Söylem teorisi bu niteliksel farka muhalefet ederse, hukuki
söylemi kanuna bağlılığın aşkın bir hakikat arayışının (Wahrheitssuc-
he) içine çeker. Kendisine yabancı olan bu görevin hukuki söyleme
(juristische Diskurs) bırakılması ile, pratik söylem teorisi nihayet bu
görevin yerine getirilip getirilmediğine karar verebilir. Ancak totolojik
ölçüt yalnızca, bu argümantasyon biçiminin hukuki söyleme yansıtıl-
masının söylemin yapısıyla çatışmaya girmeden mümkün olmadığını
kanıtlar. Söylem teorisi pratik bir doğruluk iddiasını şart koşar ve ar-
dından hukuki söylemin bu iddiayı yerine getiremeyeceğini belirtirse,
sadece hukuki dil oyununun, pratik söylem teorisinin müsaade ettiğin-
den farklı biçimde işlediğini ispat etmiş olur. Hukuk sistemi şu veya
bu nedenle eksik olabilir, ancak (eksikliğin sebebi) temel bir felsefi
doğruluk koşulunu ıskaladığı için değildir.

d) Doğruluğun İkamesi ve Performatif Çelişki

Alexy, evrensel doğruluk iddiasını söz edimi (sözle ifade edilen
bir durum kastedilmektedir) 164 olan öne sürme eyleminden türetmek

162 Ayrıca bkz. Buchwald, Der Begriff der rationalen juristischen Begründung,
1990, s. 227: “muğlak ve belirsiz”.
163 Aynı sekilde Neumann, Juristische Argumentationslehre, 1986, s. 87 vd. Ayrıca
bkz. Friedrich Müller, Richterrecht, 1986, s. 88 vd.
164 Söylem teorisi çerçevesinde hakikat ve doğruluk arasındaki ayrımın anlamı
üzerine eleştirel bir çalışma için bkz. Keuth, Erkenntnis oder Entscheidung. On
the Critique of Critical Theory, 1993, s. 274 vd.; Tugendhat, Vorlesungen über
Ethik, 1993, s. 19, dn. 3. Bir normun veya norm ifade eden bir eylemin tesis
edilmesi bir iddia değildir. Ancak elbette norm, tanımlayıcı eylemde normların
içeriği hakkında bir iddiada bulunulabilir. Bu terminoloji hakkında bkz. Hoers-

91