Page 87 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

bahsetmeye kendiliğinden daha meyilli olabilir. Peki, “doğruluk” ile
kastedilen nedir? Doğruluk postülası (Postulat) salt uygulanabilir bir
normlar sistemine bağlılığın ötesine geçen bir rasyonellik koşulu içerir
(Anspruch auf Rationalität). Bu doğruluk iddiasına yer açmak için
öncelikle hukukun içkin rasyonellik ölçütünün yani kanuna bağlılık
olarak görünen bağlayıcılık iddiasının (Verbindlichkeitsanspruch)
sınırlandırılması gerekir. Kanuna bağlılık şu şekilde tanımlanmakta-
dır: “Temel haklara ilişkin argümantasyonun ‘kanunla (durch Gesetz)’
bağlılığı, burada temel haklara dair hükmün lafzına ve anayasa koyu-
cunun iradesine (Wille) bağlılık olarak anlaşılmalıdır. Bu bağın ifade-
si, her şeyden önce anlamsal ve genetik yorumun kuralları ve biçimle-
ridir” 139 .

Dolayısıyla kanuna bağlılık 140 , kanun koyucunun ne söylediği ya
da neyi amaçladığıyla ilgilidir ve klasik yorum kurallarının (Ausle-
gungskanones) yardımıyla belirlenir. Burada lafzi yorum, dilbilimsel
argüman olarak adlandırılır. Bir semantik kural uyarınca “a’nın R
normunun kapsamına girdiği ya da bunun söz konusu olmadığı tespit
edilirse, bu lafzi yorum kesindir” 141 . Alexy’nin bakış açısına göre an-
lamsal kural, kişinin kendi dil yetkinliğine, sözlüklere veya ampirik
araştırmalara atıfta bulunularak belirlenmelidir ve bu bağlamda
Koch/Rüßmann’ın 142 “dilbilimsel analize” yönelik yaklaşımına atıfta
bulunur 143 : “Semantik yorumlamanın yalnızca fiilen var olan bir dil
kullanımının tespitine dayanan argümanları içermesi gerekir. Bir an-

139 Ayrıca bkz. Alexy, Theorie der Grundrechte, 1986, s. 501 vd.
140 Bu teori perspektifinden kanuna bağlılık hakkında bkz. Alexy, Teleologische
Auslegung und Gesetzesbindung, in: Ermert (ed.), Loccumer Protokolle.
Sprache und Recht, 1980, s. 143 vd. Ayrıca bkz. Sieckmann’ın görüşü, Das
System richterlicher Bindungen und Kontrollkompetenzen, in: Melling-
hoff/Trute (eds.), Die Leistungsfähigkeit des Rechts, 1988, s. 39 vd.
141 Alexy, Theorie der juristischen Argumentation, 1978, s. 290.
142 Ayrıca bkz. Alexy, Theorie der Grundrechte, 1986, s. 502.
143 Ayrıca bkz. Alexy, Theorie der juristischen Argumentation, 1978, s. 290.

85