Page 603 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Ö Z E T

normlarında ve uzman mahkemeler için ilgili basit yasal düzenleme-
lerde bulunmaktadır:

aa) Anayasal değerlendirmenin çıkış noktası, en büyük hukuki be-
lirlilik ve en geniş ölçüde bireysel (somut) olay adaletinin iki uç nok-
tası arasındaki hukuki argümantasyona ilişkin beklentilerle ilgili ola-
rak, bazı gerekliliklerin tamamen mümkün (ve pratikte de başarılı)
olmasıdır. İlk aşamada, anayasal kararların metodolojik uygunluğuna
(Relevanz) karşı çeşitli şekilde formüle edilmiş itirazları tartışılmakta-
dır. Hâkim, dilsel olarak bir dil normu belirleyerek bir anlam çatışma-
sını karara bağlamalıdır. Bu dil normlaştırmasında kendisinin de nor-
matif gereklilikler altında olup olmadığı sorgulanabilir. Kendi kendini
dışlayan okuma şekillerine ilişkin bir kararla ilgili, ne normlaştırılabi-
lir ki? Her iki okuma biçimi de anlaşılabilirdir ve bu nedenle dile ait-
tir. Hangisinin daha iyi olduğuna karar vermek gerekmektedir. Bu
nedenle, bir dil kuralının bulunması değil, dilin normlaştırılması söz
konusudur.
İşte tam da burada hukuk devleti ilkesinin kapsamından gelen usu-
le ilişkin normların başlangıç noktası belirmektedir. Bundan türetilen
hukuki eylemin kontrol edilebilirliği ve izlenebilirliği talepleri, dil
kurallarının formülasyonu ile bağlantılı dil normlaştırması süreciyle
ilgilidir. Eğer iletişim, önceden belirlenmiş kurallarla yönetilen bir
süreç değil, bilakis anlam-yapıcı (sinnkonstitutiv) eylemler için alan
içeriyorsa, o zaman bu şekillendirici (gestalterisch) müdahaleleri eleş-
tirilebilir kılan iletişimsel etik imkanını da içermektedir. Hukuk devle-
ti ilkesi, hukuki kararların gerekçelendirilmesine ilişkin gereklilikler
ile birlikte, bu noktada iletişimsel etiğin kodifiye edilmiş özel bir ör-
neği olarak görülebilir. İlke, günlük faaliyetlerde de dilsel normlaştır-
ma üzerine bir tartışma olarak ortaya çıkan ancak içtihat ve öğreti yo-
luyla hukuk alanında özel bir biçim kazanmış olan belirli bir tartışma
kültürünü kodifiye etmektedir.

601