Page 517 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 517
Anayasal Direktiflerin Pratik Uygulamasına İlişkin Perspektifler
şeklinde bir sıralama düşünülebilir. 409 Bir argüman peşinen dışlanmış
değilse olasıdır. Kabul edilebilir, bir argümanın inandırıcı fakat alter-
natiflerin de düşünülebilir olduğu anlamına gelir. Bir argüman o anda
alternatifler düşünülemez ise apaçıktır.
Bu ikili ayrım, teleolojik yorumun “kral disiplini (Königsdiszip-
lin)” olarak görünüşte çatışan iki yaklaşımını ve norm metnine yakın
argümanların önceliğini, bir arada uyumlu hale getirmektedir: Lafzi
yorum, soyut-norm yapısal olarak önceliklidir ama yoğunluğundan
dolayı “olası” (yorum) kategorisine dâhildir; teleolojik yorum ise so-
yut-norm yapısal olarak daha geri plandadır ama – bilindiğine inanılan
Telos bağlayıcı kabul edilirse – bir normun somut olaya uygunluğu
(Einschlägigkeit) veya uygun olmaması büyük olasılıkla “apaçık”
olarak belirecektir.
Looschelders/Roth bu bağlamı çok benzer bir şekilde şu sözcüklerle ta-
nımlamaktadır: “Böyle bir sıralama (Rangordnung) elbette farklı yorum
kriterleri doğrultusunda oluşmaktadır (yorum için, kelime anlamı düzenleme
kararına (Regelungsentscheidung) nazaran önceliğe sahiptir, bu da yine var-
sayılana göre önceliklidir). Fakat burada dikkat edilmesi gereken husus, ilgili
kriterlere göre farklı metotlara ve bununla birlikte normun içeriğine dolaylı
olarak izin veren çıkarımların, olaydan olaya az ya da çok belirsiz olduğu ve
bu sebeple somut yorum durumunda (Auslegungsfall) hangi yorum metodu-
nun belirleyici yorum kriterini saptamaya yardımcı olacağını, soyut olarak
belirmenin mümkün olmadığıdır; bu durum tümüyle, somut olarak (in conc-
reto) hangi yorum metodunun ciddi belirsizlik faktörleri barındırdığı veya en
410
güvenilir sonuca götürüp götürmediğine bağlıdır.”
409 Ayrıca bkz. Luhmann, Gesellschaftsstruktur und Semantik, 1993, s. 119, 163
vd., 201 vd., 204 vd.
410 Juristische Methodik im Prozeß der Rechtsanwendung, 1996, s. 194. Farklı,
daha güçlü geleneksel-positivist şekillenen – ve zaten terim seçimi ile anlaşılan
– bir öncelik anlayışı yönünde fikir birliğinin, hukuk yaratma açısından hedef-
leniyor olması şaşırtmamalıdır. Bu daha çok bizim başlangıçta tespit ettiğimiz,
metotlarımız ve amacımızın başlı başına “muhafazakâr” olduğu ve çok daha
515