Page 510 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

belirli bir düzenleme amacının kabulüne yönelik adım, (argümantas-
yonun yapısallığına yönelik düşünüldüğünde: bir bakıma gerekçelen-
dirme için bir ara adım) olarak kabul edilebilir kılınabilir.

(2) Bir yandan hedefe ulaşılmasını sağlayan, ancak öte yandan di-
ğer korunmaya değer menfaatlerin sınırlandırılmasının da sınırı olan
düzenleme amacına yönelim ile (Ausrichtung), teleolojik argüman da
anlamı genişletici veya daraltıcı etki edebilir. Argümanın hangi tarafı
savunduğu ise, belirli, tartışmalı bir yorum biçiminin amaca ulaşmada
işe yarar olup olmadığına bağlıdır. Böylelikle teleolojik yorum aynı
düzenleme içinde de kısmen anlamı genişleterek, kısmen daraltarak
etki edebilir.
Bu şekilde dipol etkiye (Wirkrichtung) ilişkin iyi bir örnek, § 1365 BGB
uyarınca yok hükmünde olan hukuki işlemin iyileştirilmesi (Konvaleszenz)

meselesidir : Bu düzenlemeye göre eşlerin (yasal) edinilmiş mallara katılma
rejimi (gesetzlicher Ehegüterstand der Zugewinngemeinschaft) süresince, bir
eşin kendi malı üzerinde yapmış olduğu borçlanma ve tasarruf işlemleri,
diğer eşin onayına tabiidir. Burada hâkim görüşe göre § 1365 uyarınca “bir
bütün olarak malvarlığı (Vermögen im Ganzen)”, – çoğunlukla taşınmazlarda
olduğu gibi – “neredeyse malvarlığının tamamını” (yani malvarlığının yakla-
şık %90-95’ini) oluşturması halinde, tek bir malvarlığı değeri de olabilir. §§
1365 vd. BGB hukuki iyileştirme, yani boşanma veya eşlerden birisinin
ölümüyle askıda geçersiz olan hukuki işlemin geçerli hale gelmesi hakkında
bir düzenleme içermemektedir. Öte yandan en azından olası genel bir iyileş-
tirme düşüncesi, (§ 1365 BGB’ye göre doğrudan uygulanabilirliği olmayan)
§ 185 II BGB düzenlemesinde de tam anlamıyla ifade bulmuş hukukun genel
bir ilkesidir. Böylece genel medeni hukuk dogmasına göre, açık bir düzen-
leme bir geçersizlik normunun alanına isabet etmedikçe, bir iyileştirme dü-
şünülebilir. Bu ölçüde § 1365 BGB normu, metni iyileştirmeye ilişkin huku-
kun genel ilkesiyle bağlantılı olarak, iyileştirmelere izin veren bir yoruma

 Çevirmen notu: Burada yok hükmündeki hukuki işlemin iyileştirilmesi kaste-
dilmektedir.

508