Page 495 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 495
Anayasal Direktiflerin Pratik Uygulamasına İlişkin Perspektifler
364
bir dizi çıkarım biçimi de rol oynamaktadır. Ancak bunlar yapı taş-
ları itibariyle basit çıkarım biçimlerine dayandıklarından, bu bölümde
tekrardan örneklerle gösterilmelerine gerek yoktur. Yine de (belirli
içerik ya da argümanların “sonuca” ulaşana kadarki diğer etkileşim
biçimleri gibi) karar verme pratiğinde hukuk metodolojisinin kullanı-
mına dair örnekleri, aşağıdaki bölümde kısmen yer almaktadır, bkz.
aşağıda II.
2. Pratikte Karşılaşılan Bazı Önemli Bağlamlar
a) Lafzi Yorum: Gündelik Dil ve Kanun Dili Bağlamı
(1) Lafzi yorum, gündelik dil ve kanun dili bağlamını açıklığa ka-
vuşturmaktadır; bunun yanında özellikle belirli yaşam alanları için
özel düzenlemelerde, ilgili grubun uzmanlık dili kullanımı da bir role
sahip olabilir. 365 Bunun ardında yatan düşünce ise kanun koyucunun
tereddüt halinde bir terimi, genel olarak ya da ilgili konunun uzmanlık
dilinde kullanıldığı şekliyle veyahut kendisinin onu kanunun farklı
kısmında kullandığı gibi, değerlendirecek olmasıdır. Elbette – yukarı-
da da detaylıca değinildiği üzere – bir terimin kullanımının dilbilimsel
sınırları ancak onun anlaşılabilirliği noktasında çizilebilir 366 ve böyle-
ce geniş bir alana yayılır. Bu noktada da lafzi yorum yukarıda değini-
len anlam azalması veya artması kontrastları bağlamında anlam artırıcı
şekilde etki etmektedir. 367 Sözlükteki kullanım örnekleri bile bir teri-
364 Yanlış anlamaya müsait bir başlık “pragmatik yorum” altında toparlanan çıka-
rım biçimleri için bkz. Potacs, Auslegung im öffentlichen Recht, 1994, 3. Kı-
sım.
365 Örneklerle birlikte incelemek için bkz. Vogel, Juristische Methodik, 1998, § 8 I
3a, s. 114.
366 Daha detaylı inceleme için ayrıca bkz. yukarıda s. 184 vd.
367 Lafzi yorum ve dilsel vakalar ile ilgili karşılaşılabilecek durumlar için temel
olarak bkz. Forgó, “Omnis definitio in iure civili periculoso est: Parum est
enim ut non subverti posset” – Alte Fragen und altertümliche Antworten zur
493