Page 494 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

c) Aşağıda, birkaç önemli – tabi ki nihai olmayan – bağlamın veya
yorum argümanının incelenmesi, klasik kuralların genel sorularını
açıklamaya hizmet etmemelidir. Bunlar yaygın kullanılan metodoloji
kitaplarında kolayca bulunabilir ve ilgili yazarın bakış açısı ile okuna-
360
bilir. Bunun yerine aşağıda sadece, belirli bağlamların, nasıl anlamı
genişletici veya daraltıcı bir şekilde etki edebilecekleri kısaca anlatıla-
cak ve örneklerle açıklanacaktır. Bunu yaparken gramatik, sistematik
ve tarihsel-genetik yorum şeklindeki klasik Savigny kurallarının ya-
362
361
nında , günümüzde “belirleyici” olarak görülen teleolojik yorum
363
da incelecektir. Buna ek olarak hukuk pratiğinde, örneğin boyutsal
*
veya tersinden çıkarım (Größen-, Umkehrschlüsse) gibi daha karmaşık

360 Sadece önemli yorum kurallarını farklı şekilde tasvir eden eserler yerine bkz.
Larenz/Canaris, Methodenlehre der Rechtswissenschaft, 1995, s. 141 vd; Fri-
edrich Müller, Juristische Methodik, 1997, s. 216 vd; Vogel, Juristische Metho-
dik, 1998 § 8 I, Zippelius, Juristische Methodenlehre, 1999, §§ 8-10. Ayrıca her
bir yorum kuralına dair açık örnekler için bkz. Looschelders-Roth, Juristische
Methodik im Prozeß der Rechtsanwendung, 1996, s. 130 vd.
361 Savigny kendisi de farklı terimler kullanmıştır; bir açıdan bkz. F.-C. Sa-
vingny’den, System des heutigen römischen Rechts I, 1840, s. 203 vd. aynı za-
manda “klasik yorum kriterleri” için ayrıca bkz. Zippelius, Juristische Metho-
denlehre, 1999, § 8.
362 Ayrıca bkz. BVerfGE 1, 299, 312; Rehbinder, Einführung in die Rechtswis-
senschaft, 1995, s. 80; farklı bir şekilde probleme ilişkin daha fazla ispatla
Looschelders/Roth, Juristische Methodik im Prozeß der Rechtsanwendung,
1996, s. 192 vd.
363 Yorum problemleri örnekleri özel hukuk, ceza hukuku ve kamu hukukunun
farklı alanlarından alınmıştır; ancak “yorum” için sıkı şartlar getiren ve kıyasa
izin vermeyen md. 103 II GG, § 1 StGB’nin geleneksel kanunilik anlayışı se-
bebiyle ceza hukuku alanına ağırlık verilmiştir. Hukuk metodolojisinin hukuki
alanla ilişkili ve spesifik olması gerektiği konusunda haklı olarak Schapp, Met-
hodenlehre des Zivilrechts, 1998, s. 1 vd.
* Çevirmen notu: Büyükten küçüğe doğru akıl yürütme ve küçükten büyüğe
doğru akıl yürütme kastedilmektedir.

492