Page 498 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

fından uzun süredir bilinmektedir. 370 Sistematik yorumun ilk bakışta
göze çarpan bir diğer problemi, asıl incelenen normun, nasıl çelişkisiz
bir düzenleme şeklinde anlaşılabileceği hakkında henüz bir şey söyle-
nemeden, referans alınan pasajın öncelikle tekrardan “yorumlanması”
gerekmesidir; ama bu zorluk, sistematik yorumun özellikle ele alınan
kısımda (en azından somut olarak ilgilenilen ifade bakımından) anlam
açısından tartışmasız, en azından önemli ölçüde açık veya – pratik
hukuk uyuşmazlığı açısından da zaten yeterli olacak şekilde – hiç de-
ğilse davaya katılanlar arasında tartışmalı olmaması itibariyle hafifle-
mektedir. Burada daha mühim olan husus, bazı olaylarda, ilgili düzen-
lemenin kural mı (Modell) yoksa istisna hükmü niteliğinde mi olduğu,
yani yorumlanan norm açısından anlamı genişleten (kıyasa benzer)
veya anlamı daraltan (zıddıyla yorumlamaya benzer) bir etkiye sahip
olup olmadığının kolayca anlaşılamamasıdır:

(2) Sistematik yorum, başka bir düzenleme ile bağlantısından, dil
kullanımı açısından yorumlanacak normun uygulama alanına girebile-
cek bir olayın (Sachverhalt), ele alınan daha spesifik, yani belirsiz
vakaya göre “içerik bakımından daha zengin olan” normun şartlarını

370 Bu durumlarda sistematiğin aşırı vurgulanması, ilgili düzenlemelerinin anlamı-
nın yerine getirilmesini zorlaştırabilir. Bunun bir örneği zekice olsa da, sonuç-
ları kesin olarak ikna edici olmayan (ve literatürde çoğunlukla reddedilen) §
250 StGB’nin 6. Ceza Hukuku Reform Yasası yorumudur Lesch, Waffen,
(gefährliche) Werkzeuge und Mittel beim schweren Raub nach dem 6 StrRG,
in: JA 1999, 30 vd.: açıklanan ceza sınırlarının uyumlaştırılması amacından yo-
la çıkarak Lesch ilk olarak (görünen) bazı çelişkileri (aksiyolojik sürtüşmeler) §
250 StGB’nin paragraflarındaki ceza sınırlarına yönelik olarak ortaya koyar;
bunları çözmek için, belirli paragrafları ve o zamana kadar kullanılmış merkezi
kavramları kanun koyucunun bu materyallerle ilgili izlediği amaçlarla uyuşma-
yacak şekilde (ve kısmen kanunun unsurlarının anlamlarını ortadan kaldıran şe-
kilde) yorumlar; buna karşın (yasama sürecindeki tartışılamayan hatalara rağ-
men) kanun koyucunun düzenleme amacına ve belirli bölümlerin ratio’suna
yönelik yapılan kanun yorumu için: Kudlich, Waffen, gefährliche und andere
Werkzeug, in: L&L 1998, 746 vd., 812 vd.; tümü hakkında detaylı bilgi için
Küper, Strafrecht Besonderer Teil – Definitionen mit Erläuterungen, 2000, s.
410 vd., 428 vd.

496