Page 478 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

doğurduğundan 319 “idari işlemin derhal uygulanmasındaki özel yararı
yazılı olarak (...) gerekçelendirmelidir”. Gerekçenin içeriğinin nasıl
olması gerektiği, VwGO’da olduğu gibi, diğer usul kanunlarının ge-
rekçelendirmeye ilişkin hükümlerinde de yeterince açık bir şekilde
düzenlenmemiştir. Derhal icra edilebilirlik düzenlemesindeki gerek-
çenin, kanunun lafzının tekrarlanmasıyla sınırlı kalmaması, özellikle
de gerekçenin “somut olaya ilişkin açıklamalar” barındırması gerekti-
ğine 320 yönelik şerhlerde de sıkça ifade edilen ve içtihatlarda belirle-
nen bu gereklilik, yukarıda birkaç kez açıklandığı gibi, çok da belirle-
yici değildir 321 . Fakat en azından gerekçedeki ilgi düzeyinin semantik
olmaktan çok pragmatik olduğu gösterilir.

Bununla birlikte, § 80 I VwGO kuralı ve bunun aşılması halinde
usule ilişkin durumun ve erteleyici etkinin öneminin analizi, özellikle
derhal icra edilebilirlik kapsamında (kanun koyucunun § 39
VwVfG’nin − en azından kıyasen (analog) − uygulanmasını yeterli
görmediği) gerekçenin önemini aydınlatmayı vaat etmektedir: § 35
VwVfG’ye göre idari işlem, idarenin eline keskin bir kılıç verir; çün-
kü idare, mahkemenin bir eylemi olmaksızın tek taraflı icra emri dü-
zenleyebilmektedir. Bu, madde 19 IV GG açısından (sub specie) son
derece önemlidir. Bunun yanı sıra vatandaşlar arasındaki ilişkide de

319 Bu nedenle bu hüküm, VwGO’nun § 80 II No. 1-3 uyarınca, derhal icra edilebi-
lirliğe (sofortige Vollziehbarkeit) ilişkin özel yararın (örneğin finansal gerekçe-
lerle veya kolluk tedbir kararının ertelenememesi nedeniyle) kanun koyucu ta-
rafından soyut olarak ve diğer uygulama durumları için bir dereceye kadar şart
koşulduğu olaylar için geçerli değildir; başka bir deyişle: bundan fayda sağla-
yan yararların önemi nedeniyle, bir gerekçeden (ve dolayısıyla idarenin hukuki
görüşünün nihai geçerliliğinden) vazgeçilmektedir.
320 Ayrıca bkz. örneğin, Kopp/Schenke, Verwaltungsgerichtsordnung, § 80 para.
85.
321 Yazarlardan biri, stajyer avukat olarak yetersiz gerekçelendirmenin bir örneğini
yaşamıştır ve buna ders kitabında yer vermiştir. Bir öğrencinin başka bir okul
bölgesine nakli ile bağlantılı olarak, okul idaresi, derhal icra edilebilirlik düzen-
lemesini derhal icra gerçekleşmediği takdirde bir itirazın erteleyici bir etki ya-
ratabileceği hususu ile gerekçelendirmiştir!

476