Page 465 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 465
Anayasal Direktiflerin Pratik Uygulamasına İlişkin Perspektifler
tarafından değil, Cumhuriyet savcılığı tarafından formüle edildiğin-
den, mahkemenin gerekçeden tamamen feragat etme durumu ile karşı
karşıya kalınmaktadır. Oysa sanığın bu tür önemsiz suçlarda hiçbir
şekilde hükümlü olmaya razı olmaması ve sadece beraat talep etmesi
oldukça makul görünmekte ve bunun da gerekçelendirilmesi gereke-
bilmektedir.
Beraat durumunda, taraflarca feragat edilmesi halinde, § 267 V 2
StPO uyarınca “sanığa isnat edilen suçun olgusal veya hukuki neden-
lerle tespit edilip edilmediğini” belirtmek yeterlidir. Bununla birlikte,
tasnifin ayrıntılı olarak ortaya konulması gerekmediği durumlarda
mahkemenin her türlü gerekçelendirme faaliyeti de eksik kalır. 295
Medeni usul hukukunda önemsiz davalarda gerekçe gerekliliğine
(Begründungserfordernis) ilişkin sınırlamalar özellikle § 495a II
ZPO’dan (§ 46 II 1 ArbGG uyarınca iş mahkemeleri huzurundaki ilk
derece yargılamaları için de geçerlidir) kaynaklanmaktadır. Dava de-
ğeri 1.200 DM’yi aşmıyorsa, herhangi bir maddi unsura gerek yok-
tur; 296 ayrıca, “temel içerik” duruşma tutanaklarında belirtilmişse, ka-
rara ilişkin gerekçelerin sunulması gerekli değildir.
(2) Bununla birlikte, “Minima”-davalardaki bu tür sınırlamalardan
hâkimin gerekçelendirme yükümlülüğünün (Begründungspflicht) ge-
nel kapsamına dair bazı belirlemelerin çıkarılıp çıkarılamayacağı tar-
tışmalıdır. Basit cezalar (Bagatellen) ve yüksek bedelli cezalar, veya-
hut düşük adli para cezaları ve uzun süreli hapis cezaları ile ilgili ka-
rarlar niteliksel olarak değil, yalnızca “niceliksel olarak”, yani müda-
halenin yoğunluğu açısından farklılık gösterdiğinden, önemsiz davala-
295 Bu doğru bir tespittir, zira “yasal ve olgusal nedenler” arasındaki ayrım, kanun
metninde vurgulandığı üzere, bu ayrıma sık sık atıfta bulunulmasından daha az
açıktır: Nihayetinde her durumda aslen tespit edilmiş sayılabilecek olgular hu-
kuki açıdan mahkumiyeti haklı çıkarmaz.
296 Bu kadar düşük bir dava değerinde § 511a ZPO her halükarda istinaf yolu kapa-
lı olduğundan, olayın unsurlarından (bu unsurların gerekçede yer almasından)
feragat edilebileceğini § 313a I 1 ZPO açıkça göstermektedir.
463