Page 460 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 460
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
kesin hüküm niteliğindeki kararların (ve hukuki başvuruyu neticelen-
dirmeyen) kararların, prensipte herhangi bir gerekçe gerektirmediği
sonucuna varılır. 284
Sonuç olarak § 267 IV StPO, “itiraz etme hakkına sahip olan her-
kesin kanun yolundan” feragat etme veya “süresi içerisinde temyiz
başvurusunda bulunulmama durumlarında”, § 267 I-III StPO’nun ceza
muhakemesine ilişkin kati gerekçe gerekliliklerinden büyük ölçüde
muafiyet sağlar. Ceza muhakemesi hukukunda, genel olarak kanundan
kaynaklı itiraz (Anfechtung) yolunun kapalı olduğu ilk derece mah-
kemesi kararları mevcut olmadığından, 285 itiraz hakkına sahip olanla-
rın kanun yolundan feragat etmesi durumunda, işlevsel olarak ceza
muhakemesi hukukunda temyize tabi olmayan (yalnızca) ilk derece
mahkemesi kararları söz konusu olur.
Bütün bu olaylar, gerekçelendirme yükümlülüğünün yalnızca
“hâkimin geniş kapsamlı değerlendirme ayrıcalığı
(Einschätzungsprärogative) ile ilişkili” olarak anlaşılmaması gerekti-
ğini, 286 aynı zamanda ve özellikle de itiraz etme hakkına sahip (özel-
likle “kaybeden”) tarafın çıkarları doğrultusunda gerçekleştirildiğini
açıkça ortaya koymaktadır. 287 Bu nedenle kanun koyucu için, bir kara-
284 Bu kriterden bağımsız olarak, § 122 II 2 VwGO’da atıfta bulunulan özel mah-
keme kararları her zaman bir karar gerektirir.
Çevirmen notu: Mahkeme kararlarının bir üst derecece mahkemesinde iptalinin
istenmesi.
285 İlk derece asliye mahkemesi kararları, § 312 StPO uyarınca istinafa tabidir; her
ne kadar kısmen § 313 StPO uyarınca (idari usul hukukunda istinafın kabulüne
karşılık gelen) kabul için bir gereklilik söz konusu olsa da bu durumlarda bile,
hukuk davaları için § 313a I 1 ZPO’nun gerektirdiği gibi, itiraz edilebilirlik
“şüphesiz” bir şekilde istisna tutulmamıştır. § 333 StPO’ya göre, eyalet ve eya-
let yüksek mahkemelerinin ilk derece kararları BGH’de temyize tabidir.
286 Bu işlevin önemine dair bkz. Kopp/Schenke, Verwaltungsgerichtsordnung, §
108 para. 30.
287 Bu bağlamda ayrıca, BVerfGE 49, 24, 66 vd. ve Kleinknecht/Meyer-Goßner,
Strafprozessordnung, § 34 para. 1.
458