Page 458 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 458
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
özellikle kaybeden tarafça dile getirilenlerin – ele alınmasına özel
önem atfedilmektedir. Bunlar – elbette farklı şekillerde belirli süreç-
lerle bağlı olarak – dikkate alınmalı veya reddedilebilmeliler ve böyle-
likle bir hususun ne zaman “belirleyici”, “önemli” olduğu sorusu nok-
tasında ilgi derecesinin önemli bir kısmını oluştururlar.
2. Gerekçelendirme Yükümlülüğünün Yasal Sınırlamaları
Kanın koyucunun (yargısal) gerekçelendirmeye yüklediği işlev,
elbette yalnızca gerekçelendirme yükümlülüğünün emredildiği hü-
kümlerde değil, aynı zamanda gerekçelendirme yükümlülüğünün as-
kıya alındığı durumlarda da önemlidir. 278 Bir gerekçe – yukarıda belir-
tildiği üzere – sadece anayasal değil aynı zamanda ilkesel olarak em-
redici bir nitelik arz ediyorsa, şu tespitler yapılabilir: Zaten anayasal
dayanağı olan bir yükümlülüğün şekli kanun ile düzenlenmesi kanun
koyucunun 279 anlaşılması hususunda bu yükümlülükten kurtulmaya
ilişkin bir düzenleme kadar anlam ifade etmez. 280
278 Ayrıca bkz. Lücke, Begründungszwang und Verfassung, s. 125 vd.
279 Bu, her halükârda, s. 445 vd. belirtildiği üzere, genel anlamda fakat özel olarak
belirtilmemiş gerekçelendirme yükümlülüğü için geçerlidir. Bu bölümün so-
nunda ele alınan belirli usuli durumlarda gerekçeleri belirtmek için özellikle
vurgulanmış veya maddi olarak tanımlanmış gerekçelendirme gereklilikleri için
durum farklı olabilir (bkz. s. 472 vd.), çünkü bu durumlarda özel düzenleyici
içerikler nedeniyle, gerekçelendirme gerekliliklerine ilişkin genel ifadeler kabul
görmez, ancak diğer yandan genel gereksinimler için bir “mihenk taşı” işlevi
görür.
280 Bu bağlamda, aşağıda yalnızca kanun metninde karar gerekçesinin (veya bir
kısmının) vazgeçilebilir olduğu durumlar incelenecektir. Açık hükümlerin bu-
lunmaması halinde, gerekçenin gerekli olup olmadığının kesin olarak tartışıldı-
ğı durumlar (Örneğin, tutuklama) veya geçici ihtiyati tedbir (einstweilige Ver-
fügung) kararlarının gerekçelerinin belirtilmesi gerektiği konusundaki anlaş-
mazlık üzerine ayrıca bkz., § 938 ZPO, Die Kontroverse zwischen Nägele,
Muss der einen Arrest oder eine einstweilige Verfügung anordnende Beschluss
begründet werden?, in: NJW 1993, s. 1045 vd., Herr, Keine Begrün-
dungspflicht für Arrest oder einstweilige Verfügung anordnende Beschlüsse, in:
NJW 1993, 2287 vd. ve Lippold, yeniden: Begründungspflicht für Arrest oder
einstweilige Verfügung anordnende Beschlüsse, in: NJW 1994, 1110.
456