Page 444 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 444
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
– Yargının 245 etkinliği (Effizienz) esasını dikkate alarak işlevsel-
liğini (Funktionstüchtigkeit) koruması bakımından iki kategori göz
önünde bulundurulmalıdır: Bir yandan, özellikle dilediğince genişleti-
lemeyen ve arttırılamayan yüksek mahkemelerin artan iş yüküne karşı
korunması önemlidir, ancak buna da çekinceyle yaklaşılmalıdır. Öte
yandan, acil kararların (Eilentscheidung) kolaylaştırılması, bununla
birlikte, genellikle gerekçelendirmeyle daha fazla ilgilenen kaybeden
tarafın, acil kararın (örneğin, geçici bir ihtiyati tedbir dilekçesinin ka-
bulünde) ihtiyati tedbir yargılama usulünde zaten alınmış olması du-
rumunda, gerekçesiz bırakılmaması gerektiği dikkate alınmalıdır.
– İlgili kişilere sunulacak gerekçenin pek bir önem arz etmeye-
ceği bir durumda kişilik hakkının (Persönlichkeitsrecht) korunması. 246
Gerekçeyi vazgeçilebilir kılmaya yönelik diğer hususlar şunlardır:
– Gerekçe içeriğinin açık olması (Offensichtlichkeit) 247
– Aleyhe olmayan kararlarda müdahale niteliğinin (Eingriffsqua-
lität) noksanlığı 248
– Muhatabın gerekçeden feragat etmesi (Verzicht). 249
Burada sadece ilk iki husus açısından “aksi halde aslında var
olan” gerekçelendirme yükümlülüğüyle yarışan hukuki pozisyonlar
245 Ayrıca bkz. bu bağlamda Brink, Über die richterliche Entscheidungsbegrün-
dung, 1999, s. 77; Lücke, Verfassung und Begründungszwang, s. 103, 85 vd.;
Bu bakış açısına yönelik eleştiri Kroitzsch, Wegfall der Begründungspflicht –
Wandel der Staatsform der Bundesrepublik, in: NJW 1994, 1032, 1034.
246 Bu, Lücke tarafından da kabul edilmektedir. Bkz. Verfassung und Begrün-
dungszwang, s. 101. Bundan ayırt edilmesi gereken kararın gerekçelerinin açık-
lanması sorunu hakkında bkz: Lücke, a.g.e., s. 154 vd.
247 Ayrıca bkz. Lücke, Verfassung und Begründungszwang, s. 89; Brink, Über die
richterliche Entscheidungsbegründung, 1999, s. 76.
248 Ayrıca bkz. Brink, Über die richterliche Entscheidungsbegründung, 1999, s. 75.
249 Ayrıca bkz. Brink, Über die richterliche Entscheidungsbegründung, 1999, s. 76.
442