Page 443 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 443
Anayasal Direktiflerin Pratik Uygulamasına İlişkin Perspektifler
değerler, anayasaya uygun şekilde (sub specie constitutionis) gerekçe-
den vazgeçilip vazgeçilemeyeceği ve ne ölçüde vazgeçilebileceği so-
mut duruma ve gerekçelendirme yükümlülüğünün 243 “koruma alanı-
na”(Schutzrichtung) bağlı olduğu için burada ayrıntılı olarak ele alın-
mamalıdır. Bununla birlikte en azından burada, mümkün olduğunca
çok sayıda anayasal hükmün, gerekçelendirme zorunluluğu açısından
elverişliliğinin (Ergiebigkeit) incelenmesinin ve gerekçeye ilişkin ilk
normun md. 3 I GG olduğunun belirlenmesinin yeterli görülmemesi
gerektiği anlaşılmaktadır. Belirli bir durumda, gerekçelendirme yü-
kümlülüğünün kaynaklarından yalnızca biri açısından birbiriyle yarı-
şan menfaatler bulunuyorsa, diğer kaynakların ışığında, gerekçelen-
dirmeden vazgeçilip vazgeçilemeyeceği daha ayrıntılı olarak incelen-
melidir. Aksine, bazı argümanların gerekçelendirme yükümlülüğünü
savunmadığı veya sadece zayıf biçimde savunduğu durumlarda (her
halükârda nihai kararlarda 244 md. 19 IV GG böyledir), gerekçenin sı-
nırlandırılması daha kolaydır.
Bu nedenle, somut olayda bir karara karşı çıkabilecek ve anayasal
temelde korunan yararlar özellikle tartışılmaktadır:
yükümlülüğü yalnızca ölçülülük ilkesine değil belirli anayasal normlara veya
ilkelere dayanıyorsa karar gerekçesine ilişkin dogmatik sorunların hiçbir
ehemmiyeti yoktur. Lücke, a.g.e., s. 103, gerekçelendirme zorunluluğu md. 1 I
GG’den de türetilebilse de değerlerin yarıştığı anayasa hukukunun dikkate
alınmasının mümkün olacağına işaret etmektedir (burada savunulan görüşe gö-
re zaten bu söz konusu değildir). Md. 1 I GG, md. 2 II GG’deki vücut bütünlü-
ğüne ilişkin temel hakkın sınırlanabilir olması gibi, sınırsız şekilde uygulana-
maz, çünkü vücut bütünlüğü bir bakıma, insan onurunun maddi temelini oluştu-
rur.
243 Özellikle Lücke, Verfassung und Begründungszwang isimli eserinde devlete,
kamuya ve müdahaleden etkilenenlere yönelik gerekçelendirme zorunluluğu
arasında ayrım yapar.
244 Bu davalar hakkında şekli kanuni düzenlemeler açısından ayrıca bkz. aşağıda s.
457 vd.
441