Page 418 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

maktadır. 156 Bu dayanak ilişkisi, nihai olarak ancak kararın gerekçe-
lendirilmesiyle kanıtlanabilir.

c) Gerekçelendirme Yükümlülüğünün Devletin Hedeflerine
İlişkin Düzenlemelerden Türetilmesi

Gerekçelendirme yükümlülüğünün türetilebileceği anayasal hü-
kümler kategorisinde son olarak, (özellikle md. 20 GG’de düzenlenen)
genel devlet hedeflerine yönelik hükümler veya devlet yapısına yöne-
lik prensipler gündeme gelir. 157 Burada “yargı yetkisini belirleyen
normlar” olarak anılan hükümlerin 158 aksine, devletin hedeflerine yö-
nelik hükümlerden türetilen gerekçelendirme yükümlülüğü, ilke ola-
rak tüm kamu otoritesi için, özellikle de yargı organının hukuku uygu-
lamak noktasında onunla benzer şekilde faaliyet gösteren yürütme
organı için de geçerlidir. Ayrıca, md. 20 GG kapsamında yer alan yü-
kümlülüklerin veya güvencelerin, md. 79 III GG’de düzenlenen ebedi-
lik garantisi kapsamında değerlendirileceği dikkate alınmalıdır.

(1) Gerekçelendirme Yükümlülüğünün Hukuk Devleti
İlkesinden ve Unsurlarından Türetilmesi, Md. 20 I, III GG

Gerekçelendirme zorunluluğunun en bariz dayanağı hukuk devleti
ilkesidir. Bununla birlikte, bu ilkeyle iştigal etmek, hukuk devleti kav-
ramının karmaşık olduğu kadar yanardöner olması – bazen aynı hiza-

156 “İşlevsel kuvvetler ayrılığının” bu yönü hakkında ayrıca bkz. aşağıda s. 435 vd.
157 Devlet hedeflerinin belirlenmesi mi yoksa (cumhuriyet, demokrasi vb. statüsü
yalnızca bir hedef değil, aynı zamanda zaten mevcut olduğu için) yapısal ilke
kavramının mı tercih edilmesi gerektiği meselesi, özellikle de mevcut sorun ba-
kımından da bir anlam ifade etmediği için, burada karara bağlanmalıdır. Ancak
– çoğu zaman olduğu gibi – aracı bir anlayışla bu olmalıdır, zira ulaşılan devlet
yapısı sadece korunmakla kalmamalı, aynı zamanda gelecekteki gelişmelerde
yol gösterici bir ilke olarak da daima göz önünde bulundurulmalıdır.
158 Söz konusu tartışma için bkz. s. 406 vd.

416