Page 412 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

organının kanuna bağlılığının kapsamı, ilgili hukuk normunun “bağla-
yıcı niteliği”, yani gerekli somutlaştırmanın ve uygulama kapsamına
bağlıdır. 136 Bu parametreler ilgili normun çerçevesiyle bağlıdır. Söz
konusu parametreler teorik anlayış içinde pozitivist-dedüktif yaklaşım
ve yargının hukuku sağlama noktasında hukuk yaratan işlemleri dik-
kate alındığında tartışmalıdır. Bununla birlikte, en küçük ortak payda
olarak, kanuna bağlılığın bir sonucu şeklinde normun uygulanması
yükümlülüğü dikkate alınabilir. 137

Normun uygulanmasıyla uyuşmazlığın çözümünü ve dolayısıyla
kanuna bağlılık postülasının yerine getirilmesini güvence altına almak
için, belirli usuli güvenceler gereklidir. Gerekçelendirme yükümlülüğü
de böyle görülmektedir, çünkü gerekçe sayesinde normun gerektiği
gibi uygulandığı hususu belgelenebilir 138 . Burada aynı zamanda iki
sınırlama söz konusudur: Bir yandan, normun uygulanma açıklaması,
yalnızca bu ciddi ölçüde şüpheliyse, yani hukuki sorun hiç ortaya
konmamış ve “hataya elverişli” ise gereklidir. 139 Öte yandan, gerek-
çelendirme yükümlülüğü, devletin öz denetimine (Selbstkontrolle)
hizmet eden md. 20 III GG düzenlemesinden oluşturulduğu ölçüde,
karar alınmadan önce yerine getirilmesi gereken tamamen “devletin iç
işleyişine” ilişkin bir yükümlülüktür. Gerekçelendirme yükümlülüğü,

136 Ayrıca bkz. Dreier-Schulze-Fielitz, md. 20 (Hukuk Devleti) para. 92.
137 Ayrıca bkz. kanuna bağlılığın bir neticesi olarak normun uygulanmasıyla ilgili
olarak, Dreier-Schulze-Fielitz, md. 20 (Hukuk Devleti), para. 92 ve Sachs-
Sachs, md. 20 para. 119.
138 Ayrıca bkz. Lücke, Begründungszwang und Verfassung, s. 40 vd.; Benzer şe-
kilde BVerfG, BayVBl 1986, 198. Lücke devamında (a.g.e., s. 43), yasal bir
maddi düzenlemenin bulunmaması gerekçesiyle yargı alanına girmeyen maddi
bir meselede mahkemeye istisnaen başvurulması durumunda bile, bunun yargı
alanında geçerli olduğunu açıklamaktadır. Böyle bir durumda (talebin mahke-
me kararıyla reddedilmesi gibi) yine ilgili usul düzeni geçerli olur.
139 Ayrıca bkz. Lücke, Begründungszwang und Verfassung, s. 44.

410