Page 406 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 406
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
organını kapsamadığı savunulur. 120 Sistematik bir bakış açısından da-
ha ayrıntılı bir açıklama gerektiren anlayış farklılığı sıklıkla md. 19 IV
GG’nin “hâkime karşı değil aksine hâkime giden bir hukuki yolu”
hedeflediği şeklindeki formül ve “sonsuz hukuki koruma” riski gerek-
çeleriyle izah edilir. Bu durumda da sadece idari usulde verilen karar-
lar için md. 19 IV GG’den gerekçelendirme zorunluluğu çıkarılabilir.
Bununla birlikte, bu sınırlamanın ikna edici olup olmadığı çok tar-
tışmalıdır: 121 “Hâkime karşı değil, aksine hâkime giden hukuki yol”
formülü nihayetinde totolojiktir. “Sonsuz hukuki koruma” tehlikesine,
md. 19 IV GG uyarınca sağlanan hukuki korumanın sınırsız biçimde
güvence altına alınamayacağı gerçeğiyle karşı konulabilir. Hukuki
korumanın kapsamı, anayasal değeri olan ve birbirleriyle çatışan ya-
rarlar neticesinde sınırlandırılır: Bu tür yararlar, örneğin, hukuk devle-
ti ilkesiyle yargının işlevselliğinin korunması ve hukuk güvenliği ilke-
leridir. Bu bakımdan, sadece “sonsuz hukuki koruma” tehdidi değil,
aynı zamanda kanun koyucunun çatışan ve anayasal olarak korunan
hukuki değerler arasında pratik uyuşumu sağlamadaki öncelikli değer-
lendirme yetkisi (Einschätzungsprärogative) göz önüne alındığında,
mevcut kanun yolu sistemindeki kısıtlamalar da haklı görülebilecektir.
Ancak buna başka bir bakış açısı da eklenmektedir. Yargıyı, md.
19 IV GG kapsamı dışında tutan yukarıdaki kararlarla bariz bir çelişki
içerisinde bulunan BVerfG bile, ilgili hükmün (kanun yolu gerektir-
mese de) en azından hukuki yolun öngörüldüğü yerde, bunun etkin bir
120 Örneğin, BVerfGE 15, 278, 280; 40, 329, 340 başka izahlar için, Ja-
rass/Pieroth-Jarass, md. 19 para. 26; ayrıca Brink, Über die richterliche Entsc-
heidungsbegründung, 1999, s. 67, dipnotlar 143, 144.
121 Baskın görüşe dair eleştiri için bkz., örneğin, Dreier-Schulze-Fielitz, md. 19 IV
para. 35. Özellikle ilgili bağlamda Lücke, Begründungszwang und Verfassung,
s. 58 vd.
Çevirmen notu: Yasama yetkisinin asliliği olarak da anlaşılabilir.
404