Page 404 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 404
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
yandırmak istediğini bilmelidir; sürpriz bir kararın verilmesi söz ko-
nusuysa, ilgilinin bu hususta hâkim tarafından uyarılması gerekmekte-
dir. Bu uyarı, ilgili kişinin (gerekçede “dikkate alınmamış olmasına”
rağmen) en azından gerekçeye dâhil edilmesi gereken bir hususun
açıklanması için bir fırsattır. Bu nedenle, md. 103 I GG bir anlamda,
yargılamada ileri sürülen argümanların karara dâhil edilmesini sağla-
yan “menteşe” görevi görür. Tarafların ihtilaftaki bakış açıları gerek-
çeye dâhil edilirler ve yargılama, rasyonellik kazanır. Böylece, md.
103 I GG etkisiyle gerekçelendirmenin ilgi düzeyi – kesinlikle sadece
– semantik olmayıp aynı zamanda (her türlü) pragmatiktir.
Bu bakımdan, Lücke’nin açıklamaları da yetersiz kalmaktadır. Zira
Lücke, md. 103 I GG’nin açıklama ve dolayısıyla gerekçelendirme işlevi
olduğunu kabul etmez, çünkü ilgili normun yalnızca karar verilinceye kadar
etkili olabilme ihtimaline odaklanır. Oysaki ilgili normun dikkate alınıp
alınmadığının değerlendirilmesi, diğer temel hakların ve yargılamanın so-
118
nuçlandırılmasından sonra detaylı biçimde “gerçekleşir” . Bu da dava süre-
since ileri sürülen argümanların pragmatik açıdan değerlendirilmesi ile ge-
rekçeye ilişkin gereklilikler arasında bağlantı kuran md. 103 I GG’nin “men-
teşe işlevi” ile uyumlu değildir.
Bu nedenle, md. 103 I GG’nin gerekçe için özel bir yükümlülük
oluşturmadığı görüşüne dayanılırsa (bu, gerekçenin yalnızca mahke-
meye bir beyan ileri sürüldüğü müddetçe gerekli olduğuna dair yanlış
algıyı önleyebilir). Bu durum gerçek bir gerekçenin daha ayrıntılı su-
rette şekillendirilmesinde ilgili kişiler tarafından öne sürülen bakış
açılarının, bu vesileyle md. 103 I GG’ e itiraz edildiğini göstermek
arasındaki bağlantı, kararın kanun metninden semantik açıdan türetilebileceğini
garanti eden fikre dayanılmadığında, daha sıkı görünür. Bu nedenle hukuki din-
lenme ilkesinin olgularla sınırlandırılması kabul edilemez.
118 Ayrıca bkz. Lücke, Begründungszwang und Verfassung, s. 81. Lücke burada
md. 19 IV GG (bkz. aşağıda s. 404 vd.) ve md. 1 I GG’nin argümanlarını dik-
kate almanın “hukuki tatmin işlevine” atıfta bulunmaktadır (bkz. yukarıda s.
389 vd.).
402