Page 400 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

değerlendirmeler” bakımından gerekçelendirme zorunluluğu kabul
edilmişti. Gerekçesiz zorla kabulden kurtulma özgürlüğü sadece bir
iyileştirme değil, aynı zamanda yasa dışı zorlamadan kurtulmanın da
bir ön koşuludur. 104 Lücke de “temel haklara ilişkin kararların hü-
kümden etkilenenler için gerekçelendirilmesi zorunlu olursa, temel
hakların korunması ilkesinin ‘daha etkili’ şekilde sağlanacağını” söy-
105
ler. Bununla birlikte Lücke, gerekçelendirme yükümlülüğünün aynı
anda farklı anayasal temellere (farklı yönelimlere) dayandırılması fik-
rini kabul eder; temel hakların usul hukukuna ilişkin boyutuna başvu-
rulması ise, gerekçelendirme zorunluluğunun başka şekillerde açık-
lanması durumunda gerekli görülmez. Aynı şekilde Brink, Laubin-
ger’in 106 izinden gider ve bu usule ilişkin boyutta daha geniş kapsamlı
bir güvencenin temelini oluşturacak “yeni bir temel hak” görmez, ak-
sine sadece temel haklar kapsamında hâlihazırda bilinen koruma alan-
larının keskin bir şekilde formüle edileceğini savunur. 107

Usulün temel hakları koruma işlevi ile diğer anayasal güvenceler
arasında kesişmelerin olduğu doğrudur. Öte yandan, anayasa huku-
kunda bu olağan dışı bir durum değildir, zira temel hakların garanti
altına alınması kısmen hukuk devleti ilkesinin bir parçası olarak kabul
edilir. Kanuni dayanak koşulu ise, temel hakların özel olarak korun-
masından, ya da md. 20 III GG’de düzenlenen kanuna bağlılık ilke-
sinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, sadece terminolojik sorularla
ilgili olmadığı sürece, belirli bir güvencenin çeşitli anayasal konum-
larla ilişkilendirilmesi için bu konumların farklı odak noktalarının
bulunup bulunmadığı ve bu odak noktalarının her durumda güvence
kapsamında görülüp görülmeyeceği önemlidir. Bununla birlikte, bu

104 Ayrıca bkz. Hufen, Heilung und Unbeachtlichkeit grundrechtsrelevanter Ver-
fahrensfehler, in: NJW 1982, 2160, 2163.
105 Ayrıca bkz. Lücke, Begründungszwang und Verfassung, s. 48.
106 Ayrıca bkz. Laubinger, Grundrechtsschutz durch Gestaltung des Verwaltungs-
verfahrens, in: VerwArch 73 (1982), 60 vd.
107 Ayrıca bkz. Brink, Über die richterliche Entscheidungsbegründung, 1999, s. 69.

398