Page 375 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Anayasal Direktiflerin Pratik Uygulamasına İlişkin Perspektifler

çalışan bir saat tam zamanı gösterir ve iyi eğitilmiş fok balığı, sanatına
dair hatasız gösteriler sergiler, ancak bunları yine de ‘akıllı’ olarak
nitelendirmeyiz. Bu terimi, eylemlerinden sorumlu olanlar için sakla-
rız. Böylelikle akıllı olmak sadece belirli kriterleri yerine getirmek
değil, aynı zamanda bunları uygulamak anlamına gelir; eylemlerini iyi
düzenlemek, sadece iyi düzenlenmiş olmakla yetinmemek anlamına
27
gelir.”
Bu ölçütlerin ne olduğu sorusuna mümkün olduğunca “akıllıca”
bir cevap bulmak, pratik teorisinin görevidir. Duruma göre bu, konu
hakkında daha fazla bilgi edinme gereksiniminden kaynaklanmakta-
dır. Örneğin, süreci güvence altına almak için, hataları tanımak ve
önlemek isteriz veya belirli amaçlar ve hedefler için en doğru şekilde
nasıl ilerleyeceğimiz üzerine kafa yorarız. Kısacası eylemlerimiz, ne
kadar dikkatlice gerçekleşmiş olurlarsa olsunlar, bunları “yeniden
gözden geçirmek”, eleştirmek ve davranışımızı açıklanabilir kılmak
isteriz.
Hukuk pratiğinde, her iki bakış açısı da bir rol oynar: “Kendimizi-
açıklanabilir-kılmak” ve bir eylemi eleştirmek. Açıklanabilir-kılmak, meşru-
laştırma işlevi vurgulandığı sürece, hukuki karar gerekçesinin temel görevi-
dir. Eylem eleştirisi için bir ön koşul olarak pratiğin teorisi, davaya bakan
mahkemelerin hükmü kurmada az beceri göstermekle suçlandığı kanun yo-
lunda belirleyicidir. Bu bakış açısı keza sınavlarda da açıkça somutlaşır:

Uygulamadaki kanun yolundan (Instanzenzug) daha kritik bir şekilde, sına-
va giren kişi bazen sınavı okuyan kişi tarafından, “temelde doğru” sonuca
varmış olsa da hukuki çalışma yöntemine hâkim olmamakla ve dolayısıyla
“yapamamış” olmakla suçlanır. Bu alan aynı zamanda, yeterli pratik beceri-

27 Ryle, Der Begriff des Geistes, 1969, s. 47 vd. “şaka yapmak ve anlamak, dilbil-
gisi açısından doğru konuşmak, satranç oynamak, balık tutmak veya argümante
etmek” gibi biraz daha günlük “uğraşılara” yönelik bakış açısıyla.
 Çevirmen notu: Yargılama boyunca ilk derece ve üst derece mahkemeleri şek-
linde birden çok merciye başvurabilmeyi ifade eder.

373