Page 373 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 373
Anayasal Direktiflerin Pratik Uygulamasına İlişkin Perspektifler
beceri ve bilgi arasındaki ilişki, genel teori veya kural ile kuralın “kul-
lanılması”, somut olaya uygulanması arasındaki ilişki örneğine göre
değerlendirilemez. Bu, bilginin kendi rasyonel yollarında yönlendir-
meye çalıştığı akılcı eylemin önüne geçmesi anlamına gelirdi. Ryle
tarafından nitelendirilen ve bu ayrımıyla kritiğe maruz kalan “entelek-
tüel efsane”, eylemde bulunan kişi için ilk bakışta ne kadar akla yatkın
ve gurur okşayıcı görünse de daha yakından incelendiğinde bunun
21
yanlış olduğu anlaşılır: “Bu efsaneye göre, bir şey yapmak ve kişinin
düşüncelerinin yaptığı şeyde olması, daima iki şeyin yapılmasıdır.
Birincisi, belirli uygun önermeleri veya düzenlemeleri göz önünde
bulundurmak ve ikincisi, bu önermelerin veya düzenlemelerin emret-
22
tiklerini uygulamaya koymak. Önce biraz teori, sonra biraz pratik.”
Böyle bir kabule yalnızca “bir şeyi yapacak durumda olmayan bir
kişinin bir şeyi yapabilmesi deneyimi değil, aynı zamanda kişinin söz
konusu önermeye ilişkin bilgisini ifade edemediği ve hiçbir zaman söz
konusu ifadelerin açıkça farkında olmadığı deneyime karşı çıkar. Hat-
ta özel yetenek gerektiren öyle durumlar vardır ki, bu durumlarda söz
23
konusu önermeye ilişkin bilgiye hiç kimse sahip değildir.” Her şey-
den önce, “entelektüel efsane”, tek başına en derin teorik bilginin bile,
düşünceyi gerçekten pratiğe “dönüştürmek” için buna uygun hareket
edeceğimize dair güvence verememesi itibariyle kritik edilebilir.
Hukuk alanında, özel eğitmenlerden oluşan bir mesleki grup, bu makası
kapatmaktan ve özenle yerleştirilmiş tüm dogmatik bilgileri, çok fazla alın
teri dökerek somut olayın işlenmesi becerisiyle uzlaştırmaktan geçmektedir.
Hukuk öğrencisi, iyi sınav notlarıyla, sonuca ulaşmak için ne yapması gerek-
21 Ayrıca bkz. Ryle, Der Begriff des Geistes, 1969, s. 30 vd. Ayrıca Kemmerling,
Gilbert Ryle: Können und Wissen, in: Speck (ed.), Grundprobleme der großen
Philosophen. Philosophie der Gegenwart III, 1984, s. 127 vd., 137 vd.
22 Ryle, Der Begriff des Geistes, 1969, s. 32.
23 http://www.phillex.de/wisshow.htm. Buraya dair ayrıca bkz. Kemmerling, Gilbert
Ryle: Können und Wissen, in: Speck (ed.), Grundprobleme der großen Philo-
sophen. Philosophie der Gegenwart III, 1984, s. 127 vd., 137 vd.
371