Page 368 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

meşrulaştırılması gerekir. Bu, hukukun pratik mücadelesinde kararla-
rın meşrulaştırılması için hukuk sosyolojisi araştırmasında kendisine
2
önemli rol atfedilen yargılama sayesinde ortaya çıkar. Karar, kişinin
tezi gerekçelendirildiğinde buna yapılan itirazlar argümanlarla bütün-
3
leştirilebilir veya çürütülebilirse argümantatif açıdan geçerlidir.
Bu nedenle aşağıda, hukuki uyuşmazlıklar bağlamında dil stan-
dardizasyonundaki çatışmanın argümantatif bir şekilde nasıl ele alına-
bileceğinin yolları aranmalıdır. Böylece gerekçe, bir hukuk aracı ola-
4
rak ve dilin gerçekçi değerlendirmeleri altında, meşruiyet aktarımı
işlevini yerine getirebilir. Bu süreç – farklı şekilde başarılı olmasına
rağmen, pratikte aslında “işleyiş” her gün gerçekleştiğinden, (pratik)
beceri ve (teorik) bilgi arasındaki ilişki ilk önce bir pratik teorisinin
çıkış noktası olarak tanımlanır (buna ilişkin aşağıda A’ya bakınız). Bir
sonraki adımda bir gerekçenin gerekliliği ve şekillendirilmesi için,
normatif direktiflerin anayasanın yöntemle ilgili normlarından türetilip
türetilemeyeceği incelenecektir (buna ilişkin aşağıda Β’ye bakınız).
Hukuki gerekçelendirme için ortaya çıkan gerekliliklerin klasik meto-
dolojik araçların yardımıyla nasıl uygulanabileceği nihayet bir sonraki
bölümün son kısmında (birçok örnekle) açıklanacaktır (buna ilişkin
C’ye bakınız).

A. Bir Pratik Teorisinin Başlangıç Noktası Olarak Beceri ve
Bilgi Arasındaki Mesafe

Beceri ve bilgi arasındaki ayrışma meselesinin, hafife alınmaması
5
gerekir . Kural olarak, yaşamdaki belirli durumlarda nasıl davranaca-

2 Temel olarak Luhmann, Legitimation durch Verfahren, 1997, s. 27 vd. (meşrui-
yet kavramı üzerine), 55 vd. (özel olarak yargılama usulüne ilişkin).
3 Ayrıca bkz. yukarıda s. 335 vd.
4 Buna ilişkin ayrıca yukarıda s. 25 vd.
5 Ayrıntılı olarak Ryle, Der Begriff des Geistes, 1969, s. 30 vd. Buna ilişkin Eike
von Savigny, Die Philosophie der normalen Sprache, 1974, s. 97 vd.; Kemmer-

366