Page 358 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

çoğunlukla sınırlı etkiye sahiptir. Bununla birlikte, önceden verilmiş
bir kararın geçerliliğine dayanarak söz konusu sonuca yönelen adımlar
bir tür “ara karar” (Zwischengeltung) niteliğine sahipse, bir sonraki
vakanın çözümlenmesi için – vakaların benzerliğine bağlı olarak –
adeta ileri bir ara basamak inşa edilebilir ve yalnızca bu basamaktan
sonraki yeni adımların geçerliliğinin gerekçelendirilmesi gerekir.

Bu husus, yukarıda da bahsedilen eşlerin kefilliğinin genel ahlaka aykı-
rılığı örneği üzerinden izah edilebilir: Bir olayda – somut olarak incelenmiş
kefalet sözleşmesine ilişkin geçersizlik kararının geriye dönük etkisi nede-
niyle – genel ahlaka aykırılığın “ara basamağı” olan “haksız yollarla baskı”
unsuru tartışmalı ise, o zaman açılacak yeni davada yalnızca “haksız yollarla
baskı” ispatlanacaktır. Bu tür bir baskı daha önceki bir davada, örneğin ban-
kanın daha sonra kefil olan eşe başvurması ve teminat altına alınan miktar ile
yıllık gelir arasında argümantatif geçerliliği olacak şekilde bir orana varması
olayından çıkarılıyorsa, bu iki faktörün yeni bir olayda da bulunmaları halin-
de gerekçe daha kolay oluşturulabilir. Buna karşılık alacaklının vekili, yeni
dava ile önceki dava arasındaki benzerliklere rağmen önceki davada verilen
karardan farklı bir karara hükmedilmesini gerekçelendiren farklılıkları açık-
lamak zorunda kalacaktır.

c) Karar Gerekçesine İtiraz Edilemezliğin İspatı

Bu geri dönüşlü argümantasyon süreci, tartışmalı hukuki görüşün
geçerli bir versiyonuna ulaşıncaya kadar devam eder. Yargılamanın
tarafları, teorik zeminde karşı tarafın tüm itirazlarını çürütmeli ve hu-
kuki görüşüne entegre edebilecek surette yeniden formüle etmelidir.
İtiraz edilemezlik statüsü ile geçerli bir tez elde edilir 534 ve hukuki
uyuşmazlık doğru bir şekilde karar bağlanır.

534 Argümantasyonun geçerlilik kriteri üzerine ayrıca bkz. Wohlrapp, Die diskur-
sive Tendenz, in: Wohlrapp (ed.), Wege der Argumentationsforschung, 1995, s.
395 vd., 400; ve Lueken, Konsens, Widerstreit und Entscheidung, in: a.g.e., s.
358 vd., 378.

356