Page 357 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 357
Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları
olması, hem karşı tarafın itiraz olarak formüle ettiği sonucun hem de
kişinin kendi hukuki görüşünü destekleyebilir.
Özellikle Kıta Avrupası Hukuk sisteminde emsal kararların önemi nok-
tasında şu hususlara dikkat edilmelidir: Diğer gerekçelendirme adımlarında
olduğu gibi, bu kararlar kişinin argümanına entegre edilebilir veya çürütüle-
bilir. Fakat burada § 31 II BVerfGG’e göre BVerfG’nin kanun hükmündeki
“emsal kararları” için ciddi bir istisna söz konusudur: Bunlar, argümantas-
yon yoluyla çürütülemez, bazen ilginç sonuçlara yol açsalar da entegre edil-
532
mek zorundadırlar. İçtihat hukukunda “yerleşik emsal kararlar”, hukuk
güvenliği ve kararların öngörülebilirliği bağlamında olası kararlar arasından
533
yerleşik olana öncelik verilmesi itibariyle ciddi bir değer görür.
Burada argümantasyonun hangi unsurlarının kişinin kendi hukuki
görüşünün gerekçelendirilmesi açısından vazgeçilmez olduğu (argü-
mana yönelik yapılan itirazlar çürütülmek zorundadır), hangilerinin
yeniden formüle edilmek zorunda olduğu (böylece olası itirazlar ar-
gümana entegre edilebilir) ve hangilerinin vazgeçilebilir olduğu (iti-
razlar, varılan sonucun değiştirilmesine gerek kalmaksızın yüce gönül-
lülükle kabul edilebilir), ancak semantik mücadelede veya argüman-
tasyon sürecinde iddiayı kanıtlamak için ileri sürülen hukuki görüşle-
rin geçerliliği incelendiğinde anlaşılır. Bu yalnızca, ilgili unsurun di-
ğer öğelerle olan ilişkisinden anlaşılır ve genel sürecin çekişmeli iler-
leyişine göre şekillenir. Argümantatif geçerliliğin daha erken aşama-
lardaki hukuki görüşün ön koşulları üzerindeki geriye dönük etkisi,
yerleşik içtihat temelli kararların öngörülebilirliğini kolaylaştırır: Ka-
rara bağlanacak yeni uyuşmazlıklar, detaylar noktasında az ya da çok
daha önce kararlaştırılanlardan ayrılır. Yargılama seyrinde oluşan so-
mut karar normu yeni davaların çözüme kavuşturulması açısından
532 Ayrıca bkz. BGHSt 41, 182 vd. “Zor kullanma” kavramına ilişkin BVerfGE 92,
1 vd. Cebir sucuna ilişkin daha ayrıntılı bilgi için bkz. aşağıda s. 558 vd.
533 Ayrıntılı şekilde örneğin BGHZ 85, 64 vd. (§ 323 ZPO’nun yorumlanması
üzerine).
355