Page 355 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 355
Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları
bilinmemektedir. Hukuk normu metninin hukuki uyuşmazlıktaki an-
lamı, yasama organı tarafından değil ancak mahkemeler tarafından
belirlendiğinden, argümantasyonun bu erken aşamasında itiraza açık
ve dolayısıyla potansiyel olarak gerekçelendirmeye ihtiyaç duyan bir
tez niteliğindedir. Daha farklı sonuçlara varılırsa – örneğin bir araya
getirilmiş çıkarımlar söz konusu olduğunda veya hukuki metin üzerin-
de çalışılarak oluşturulan üst önermelerin somut olaya uygulanması
gerektiğinde – meşru kılma baskısı (Legitimationsdruck) artar. Nite-
kim bu noktada karşı taraf savunmasından vazgeçmez ve bu konuda
taviz vermeye yanaşmaz.
529
Aşağıda , bir kez daha ele alınan örneğe burada başka bir bağlamda
değinilecektir: Somut hukuki uyuşmazlıkta, parasız birinin eşine kefil olması
genel ahlaka aykırılık gerekçesiyle geçersizse (bkz. § 138 BGB), alacaklının
vekili zaten “yoksul eşin, kefalet vaadinde bulunmaya haksız yollardan zor-
lanmış ve baskı altına alınmış” olmasının genel ahlaka aykırılık teşkil ettiği
üst önermesine karşı çıkabilecektir. Bununla birlikte, alacaklı vekili bu tarz
bir üst önermeyi (ki bu somut olayda “haksız yollarla baskı yapılmadığına”
yönelik itirazda bulunma imkânını da verecektir) yani alacaklının davranışı-
nın “haksız yollarla baskı” olarak değerlendirilmesinden ziyade bu üst öner-
menin tartışmalı vakıalara uygulanması şeklinde kabulüne daha istekli ola-
caktır.
b) Hukuki Uyuşmazlıkta Geri Dönüşlülük
Felsefi analiz, argümantasyon sürecinin tezin gerekçelendirilmesi
veya çürütülmesi çerçevesinde teorik temele kadarki katedilmiş adım-
ları ilgilendiren ve yeniden bir formülasyon gerektiren geri dönüşlü
bir süreç olduğunu varsayar. Bu, hukuki ihtilaftaki hukuki deneyimle
örtüşür: Hukuki görüşün gerekçe bağlamı gerekçelendirmeye etki
eden koşullar üzerinde de etkilidir:
529 Aşağıda ayrıntılı olarak bkz. s. 565 vd.
353