Page 360 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

3. Hukuki Uyuşmazlıkta Argümantasyon Yapısı

Genel değerlendirme bağlamında argümantasyonun seyrinin yanı
sıra argümanların yapısı da önemlidir. Bu, hukuki iddianın spesifik
olarak ne ölçüde gerekçelendirebileceği, yani itirazların nasıl çürütü-
lebileceği veya entegre edilebileceği sorusuyla ilgilidir. Yukarıda be-
lirtilen hususlar somut olaya aktarılırsa, aşağıdaki tablo ortaya çıkar:

a) Açıklama – Gerekçelendirme – Argüman

Gerekçelendirme, argümante etmekle o kadar yakından ilgilidir ki,
tamamen eş anlamlı olmasa da onunla belirlenir. 537 Argümantatif ey-
lemin uygulamaya yansıması ve eylemin terminolojik teorisi, Toulmin
tarafından geliştirilen pratik rasyonellik ve mantık yapısı çerçevesinde
argümantasyon teorisine dayanır. “Argüman”, “argümantasyon” ve
“argümante etmek”, “tartışmalı ve sorgulanabilir görüşlerin (‘pozis-
yonların’) desteklendiği veya eleştirildiği nihai (‘sonuçlandırıcı’) ko-
nuşmalardır.” Netlik sağlamak adına argümanların; ilgili durumu orta-
ya koyan, ancak argümanlardan farklı olarak “tartışmasız vakaların
oluşma koşullarını” belirten açıklamalardan ayırt edilmeleri gerek-
mektedir. Öte yandan, “argümante etmek” kavramı açıkça “gerekçe-
lendirmek” (tartışmalı gerçeklik iddialarını açıklamak için kullanılır)
ve “meşrulaştırmak” (ahlaki, estetik vb. açıdan tartışmalı doğruluk

yönelik akla gelebilecek temel itirazları ortadan kaldırmalıdır. Ancak bu şekil-
de, yeni bir eleştiri olarak bir sonraki itirazın ayrıntılı olarak yeniden incelen-
mesi gerekmeyebilir; öte yandan § 519 III No. 1 ZPO’ya, göre istinaf savunma-
larında, “davada itiraz nedenlerinin ayrı ayrı belirtilmesi (istinaf gerekçeleri)”
ve detaylandırılması, yani daha önce geçerli olan argümanı sarsabilecek yeni
argümanların ileri sürülmesi gereklidir.
537 Ayrıca bkz. Klein, Rhetorik und Argumentation, in: Der Deutschunterricht, H.
5, 1999, s. 3 vd., 4: “Standart Alman dili, eş anlamlı kelimeler olmadıkları hal-
de, birçok yönden birbiriyle kesişen kelimeler içerir: Argümante etmek, gerek-
çelendirmek, açıklamak, meşrulaştırmak vb.”

358