Page 352 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

gümantasyon teorisi yaklaşımları, uygulamaya eşlik eden düşünüm
bakımından yeni hukuk teorisi akımlarıyla buluşmaktadır:

İdeal söylem modellerinin veya mantıksal inceleme kapsamındaki
bir dizi kuralın aksine, Wohlrapp, dil pratiğinin bir tanımını yapar.
Hukuk, dil aracılığıyla – teknik ama yapay olmayan bir dilde – ger-
çekleştiğinden tanımlayıcı model, hukukçuların dil normlarını teorik
anlamda dahi iyi karşılayabilir. “İtiraz edilemezlik” koşulu ile fikir
birliğinden bağımsız bir geçerlilik kriteri ifade edilmektedir; argüman-
tasyonun analiz edilmesi neticesinde bir sonuca ulaşılacağı iddia edil-
memekte, 520 aksine bu analiz sadece hukuk teorisi kapsamında sunu-
lan formal mantığa dayalı tümdengelim ilişkisi yerine bir kararın norm
metnine atfedilebilmesini mümkün kılmaktadır. 521 Son olarak, söz
konusu yaklaşım hukuki uygulamanın örtülü bilgisini de içermektedir.
Çünkü gerekçelendirme ve çürütme adımlarında hukuki uygulamada
kullanılan bağlamlara da başvurulabilmektedir, hatta dilin holistik
yapısı 522 dikkate alınmak zorundadır. 523

2. Hukuki Uyuşmazlıkta Argümantasyonun Seyri

a) Hukuki Uyuşmazlıkta Sav İleri Sürme

Felsefi argümantasyon teorisi, hukuki kararların gerekçelendiril-
mesi meselesinde, dil pratiğinde kooperatif bir düşünüm gerçekleşti-
rirse, aşağıdaki tablo ortaya çıkar: Süreç, elbette tarafların birbirini
dışlayan hukuki görüşleri sayesinde işler. Her ikisi de sözde istikrarlı-
teorik bir temel olarak “kanuna” dayanmaktadır. Bununla birlikte,
daha yakından incelendiğinde, ortaklaşa kabul edilen teorik temelin
bir gösterge dizisi mahiyeti olan “kanun” olduğu ortaya çıkmaktadır.

520 Ayrıca bkz. Wohlrapp, Argumentative Geltung, in: Wohlrapp, Wege der Ar-
gumentationsforschung, 1995, s. 280, 285.
521 Bkz. yukarıda s. 67 vd.
522 Bkz. yukarıda s. 195 vd.
523 Ayrıca aşağıda daha ayrıntılı olarak bkz. s. 353 vd.

350