Page 335 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları

Wohlrapp’a göre, bir görüşün geçerli olup olmadığına ilişkin so-
ruyu gündeme getirmemiz ve konuşmanın devamında bu yöne odak-
lanmamız halinde, “görüşün bağlamının” dışına çıkmamıza sebep olan
bir “uzaklaşmaya” yol açmış oluruz. Bu ayrışma, “varsaymaktan sav
ileri sürmeye geçişi” sağlar: 457 Kişisel görüşümüzden belli bir ölçüde
uzaklaşarak söz konusu bağlama yöneliriz. Böylelikle görüşümüzün,
kişiliğimizden bağımsız, tek başına bir dayanağının olup olmadığına
yani “geçerli” olup olmadığına bakarız. 458 Bunu yaparken, Wohlrapp
kasıtlı olarak hakikat yerine daha hafif bir “geçerlilik” ölçütü kullanır.
Burada sadece “argümantatif gerçekliklere” ulaşmayı hedefler. 459
Bu inceleme, Wohlrapp’ın üç argümantatif temel yöntem olarak
adlandırdığı üç aşamadan oluşur. Söz konusu işlemler; bir iddianın
ileri sürülmesini, gerekçelendirilmesini ve çürütülmesini sağlar. Ar-
gümantasyonun “sav ileri sürme” olarak sınıflandırılmasıyla, “iddiada
bulunmak”; tezlerin ileri sürülmesini, “gerekçelendirme işlemi” ve
“tezin kurulmasını” sağlar. Son olarak “(tezi) çürütme işlemi” ise “te-
zin ulaşılamaz olmasına” vurgu yapar. 460 “İtiraz” olarak adlandırılan,
tezin çürütülmesini sağlayan yöntemin iki temel unsuru vardır: Boşluk
ve çelişki. Boşluk olduğuna dair itiraz, teorik temele dayanılmasına
karşı konulduğunda açığa çıkar 461 . Bir çelişkinin mevcut olduğuna

457 Wohlrapp, Die diskursive Tendenz, in: Wohlrapp, Wege der Argumentations-
forschung, 1995, s. 395, 399 vd.
458 Argümantasyonda ilk adım olarak “uzaklaşma” gerekliliği üzerine ayrıca bkz.
Wohlrapp, Die diskursive Tendenz, in: Wohlrapp (ed.), Wege der Argumenta-
tionsforschung, 1995, s. 395, 398 vd. ve Wohlrapp, Argumentative Geltung,
a.g.e., s. 280, 293 vd.
459 Ayrıca bkz. Wohlrapp, Die diskursive Tendenz, in: Wohlrapp, Wege der Ar-
gumentationsforschung, 1995, s. 395, 399 (özellikle dipnot 3).
460 Wohlrapp, Argumentative Geltung, in: Wohlrapp, Wege der Argumentations-
forschung, 1995, s. 281,285.
461 Dolayısıyla bir “boşluğun” bulunduğuna dair serzeniş – bir ön koşulun eksik
olması haricinde – mantıksal hatalar, aksiyomlar üzerinde ve gerçek anlamda
fikir birliğinin bulunması koşuluyla etkin rol oynar. Bu durum, geometri der-
sinde ispatların sunulmasında sıklıkla kendini gösterirken, yüklerin topluma

333