Page 62 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

79
Daha yeni yaklaşımlar, Gerhard Struck’un daha önce açıkça işa-
ret ettiği, tümdengelime dayalı akıl yürütme modelinin bu sınırlaması-
nın üstesinden gelmeyi hedefler: Koch’a göre, “Struck’un görüşü, (...)
ancak ‘kıyasa dayalı akıl yürütme modeli’, yalnızca hukuki bir karar
gerekçesinin, her zamanki gibi karmaşık görünen ana şeması olarak
anlaşılırsa savunulabilir. Alt şemalar dikkate alındığında, Struck’un
görüşünün yerinde olmadığı görülür. Bunun nedeni, yorum kuralları-
nın, ilgili kanun hükmünün anlamsal yorumunun gerekçesini sağla-
80
mayı amaçlayan alt şemalarda dikkate alınmasıdır.” Geleneksel mo-
81
delin “modern semantik” araçlarla bu şekilde genişletilmesi, “kanu-
82
nun semantik içeriğiyle uyumlu” bir karar alınmasını mümkün kıl-
malıdır. Bu şekilde, lafzın sınırları içerisinde merkezileşmiş içtihadın
(Jurisprudenz) “bilimsel” özü kurtarılabilir: “Lafzın sınırlayıcı ve yan-
lışlayıcı bir değer olabilmesi için sınırlaması gereken keşif unsuru ve
somutlaştırma unsurlarından bağımsız olarak, yanlışlamaya sunulan
ve somutlaşan genel ifadelerden bağımsız olarak, belirlenmesi gerekir.
Koch (...) bu araştırma için analitik dil felsefesinden hukuk metodolo-
83
jisine önemli bir aracı yanında getirmiştir.” Koch, dil kullanım ku-
rallarına işaret ederek anlam kavramını netleştirmesiyle tanınır: “Bu

79 Ayrıca bkz. Struck, Zur Theorie der juristischen Argumentation, 1977, s. 47.
80 Hans-Joachim Koch, Das Frankfurter Projekt zur juristischen Argumentation:
Zur Rehabilitation des deduktiven Begründens juristischer Entscheidungen,
Hassemer/Kaufmann/Neumann (ed.), Argumentation und Recht, ARSP Beiheft
Nr. 14, 1980, s. 59 vd., 83 vd.
81 Hilgendorf, Argumentation in der Jurisprudenz, 1991, s. 44. Bununla birlikte,
dilbilimsel bir perspektiften bakıldığında, “modern” nitelemesinin (kuşkusuz
hukuk bilimi için gerçekte anlaşılır olmayan) yönelimsel bir semantik için ge-
rekçesi sorgulanabilir. Bunun için bkz. Busse, Was ist die Bedeutung eines Ge-
setzestextes?, Friedrich Müller (ed.), Untersuchungen zur Rechtslinguistik,
1989, s. 93 vd., 97 vd.
82 Hans-Joachim Koch, Einleitung: Über juristisch-dogmatisches Argumentieren
im Staatsrecht, Die juristische Methode im Staatsrecht, 1977, s. 15 vd., 58 vd.
83 Schlink, Bemerkungen zum Stand der Methodendiskussion und der Verfas-
sungs- rechtswissenschaft, Der Staat 1980, s. 73 vd., 100.

60