Page 572 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 572

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

                        rini açıkça ortaya koyan sistematik-teleolojik bir yorum anlamında da
                        yer bulmaktadır:

                            (1)  Öncelikle,  BVerfG,  Anayasa’nın  ve  özellikle  temel  hakların
                        özel  hukukun  geneli  ve  genel  hükümlerinin  özeli  (§  138,  242  BGB
                        gibi) bağlamında yorumlanmasına yön verdiğini belirtmektedir. Böy-
                        lece – sub specie argümantatif yapının – en başından itibaren makul
                        olan, meselenin aşağıdaki temel haklara ilişkin hususlarla ilgili olma-
                        dığı, hatta BVerfG’nin anayasa hukukunun ihlalinin eksikliği nedeniy-
                                                                           572
                        le yetkili olmadığı yönündeki itirazı çürütülmektedir.
                            (2) Konuyla ilgili olarak BVerfG, irade serbestisine atıfta bulun-
                        makta ve aynı zamanda bunun md. 2 I GG’deki (temel hakka ilişkin)
                        anayasal dayanak noktasını da vurgulamaktadır. Bununla birlikte, bu
                        sınırsız  bir  güvence  sağlamamaktadır,  aksine  irade  serbestisi  –  her
                        temel hakka ilişkin anayasal güvence gibi – sınırlara tabidir. Bu sınır-
                        lamalar,  özellikle  sözleşme  hukukunda  her  zaman  farklı  temel  hak
                        sahiplerinin birbiriyle karşılaşması ve bu nedenle pratik bir uyuşumun
                        (praktische Konkordanz) oluşturulması gerekliliğinden kaynaklıdır.
                                                                                         573
                            Bu noktada mahkeme biraz “hile” (schummeln) yapmaktadır: Nitekim
                        BGH’nın önceki içtihatları ve savunucuları, temel haklara ilişkin bir değer
                        olarak pratik uyuşumda sınırlandırılması gereken kefil olunanın irade serbes-
                        tisinin geçerliliğini pek desteklememişlerdir. Daha ziyade  kefilin irade ser-
                        bestisinin sadece hakları değil, aynı zamanda yükümlülükleri de beraberinde
                        getirdiğinden dem vurmuşlardır. Sonuç olarak, bu yükümlülüklerin sınırları-
                        nın bulunması ve bunları – bir anlamda, temel hakların anayasal sınırlamala-
                        rı bağlamında değil de tam tersi – temel haklara ilişkin anayasal güvenceler
                        bağlamında anlamak suretiyle BVerfG’nin düşüncesine varılabilmektedir.

                            Sözleşme serbestisi ve sınırları için BVerfG şunları belirtmekte-
                        dir:


                        572   Konu hakkında ayrıca bkz. BVerfGE 89, 214, 229.
                        573   Bu konu ve devamıyla ilgili ayrıca bkz. BVerfGE 89, 214, 232.

                        570
   567   568   569   570   571   572   573   574   575   576   577