Page 44 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 44
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
16
sada varılabilir . Bir metnin anlamı, sübjektif yorum teorisinin var-
saydığı gibi, metni meydana getirenin anlam kazandıran bir eylemde
bulunmasıyla ortaya çıkmaz; aksine metni meydana getirenin maksat-
lılığı (Intentionalität) belirli bir dilsel anlam sistemine bağlanması
17
gerekir .
Bu nedenle kanun koyucunun iradesi yani yazarın iradesi, yorum-
ların çeşitliliği karşısında aynı metinsel anlamı koruyan, dilin dışında
18
bir Arşimet noktası olarak görülemez . Önceden ifade edilen irade
ancak bir düzenin esaslarına göre normatif metinle bağlanır. Bu düzen
bir yapı olarak formüle edilebilmelidir ve bu amaçla anlam ve dile
19
başvurulur . Bu şekilde dışsal dilsel biçim, iradenin görünürdeki saf
içselliğinden önce gelir. Buna göre Wittgenstein, çeşitli dil oyunların-
da (Sprachspiel) kastedilenin ya da iradenin dilden bağımsız bir eylem
20
olarak gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığını göstermiştir . İste-
mek, saf içselliğin özel bir görünümü değildir, ancak kendi türünde bir
dil oyunu ortaya koyan belirli kıstaslar temelinde iletişim sürecindeki
16 Ayrıca bkz. Frank, Das individuelle Allgemeine, 1985, s. 251 vd. burada
Hirsch’in görüşü örneğinde “yazarın (vermek istediği) anlama (authorial mea-
ning)” isnatta bulunmanın hiçbir şekilde yazarın bireyselliğine dayanmadığı gö-
rülür.
17 Bu sorunla ilgili olarak Derrida’nın Husserl ile olan temel ilişkisine bkz. Derri-
da, Die Stimme und das Phänomen, 1979, genel olarak.
18 Ayrıca bkz. Frank, Was ist Neostrukturalismus?, 1983, s. 25 vd.
19 Kısa ve öz bir temsil için bkz. Derrida, Die Stimme und das Phänomen, 1979;
Kritik için bkz. Frank, Was ist Neostrukturalismus?, 1983, özellikle s. 288 vd.
Derrida’nın görüşü ile Tugendhat’ın dil-öncesi bilinç eleştirisine ilişkin dilbi-
limsel-analitik görüşü arasında da bir paralellik bulunmaktadır.
20 Ayrıca bkz. Wittgenstein, Philosophische Untersuchungen, 1971, § 552, § 665.
§§ 36, 540, 661, 693 bağlamında “kastetmek”, “istemek” dilbilgisel incelemesi
üzerine ayrıca bkz. Busse, Historische Semantik, 1987, s. 119 vd.
42
