Page 325 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 325
Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları
azından prosedür üzerine düşünme (Reflexion) ve argümantasyon yo-
luyla kurulmalıdır (...).” 427
2. Rasyonel Argümantasyon Standartları
Bu hedeflere ulaşmak için farklı yollar önerilmektedir. Argüman-
tasyon teorisinin kendisi, felsefenin içine yeni yerleşmeye başlayan bir
araştırma alanı olarak nispeten genç bir disiplin olmasına rağmen,
şimdiden bir dizi yaklaşım mevcuttur: Argümantatif etki mekanizma-
larının retorik araştırmaları hakkında salt ampirik analizlerden norma-
tif yönelimli araştırmalara kadar uzanan yelpazede argümantasyon
için kurallar dizisi oluşturulur:
Rasyonel argümantasyonun belirleyici standartları olarak mantık
kuralları hâlen daha kullanılmaktadır. Böylelikle mantıksal bir sonuç
yeniden inşa edilebildiğinde rasyonel argümantasyondan bahsedile-
cektir. Buna karşı ileri sürülen eleştiriler, felsefi argümantasyon teori-
sinde 1960’tan beri mantıkçılıktan uzaklaşılmasıyla ortaya atılan endi-
şelerden ibaret değildir. 428 Yukarıda ayrıntılı şekilde gösterildiği üzere
− hukuki argümantasyon teorisinde ortaya atılan genel bir varsayım-
dan kanun metninin yeniden ifade edilmesinin (Paraphrase) beklen-
mesi, formel mantığa özgü türetme işlemini başarılı argümantasyon
için bir ölçüt haline getirmemektedir: Kanun metninin anlamı koruna-
rak yeniden ifadesi ile, mantıksal çıkarım sonucunda aynı zamanda
norm metniyle formel mantığa ilişkin bir bağlantının kurulması sağla-
nır. Bu, norm metninin 1:1’lik bir ölçekte bu açıklamaya aktarılması
gereken sabit bir anlam içermesini gerektirir. Bununla birlikte, somut
olaydan bağımsız, evrensel bir anlam henüz mevcut olmadığından, 429
hukukta mantıksal argümantasyon modeli en başından beri başarısız-
427 Kaufmann, Beiträge zur juristischen Hermeneutik, 1984, s. 88.
428 Argümantasyonda mantıktan uzaklaşmaya yönelik önemli etkiler için Perel-
man/Olbrechts-Tyteca, Traité de l’argumentation, 1958, ve Toulmin’den, The
Uses of Argument, 1958.
429 Ayrıca bkz. yukarıda s. 208 vd.
323