Page 320 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 320
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
ve uyguladığı, aracılığıyla yargılamadaki konumuna gerçeklik kazan-
dırdığı ve dayandığı uygulamaların her biri için karar ediminde ifade
ve ilan ettiği karara giden yolu tüm yargılama süresince parça parça
döşediği tüm bu müdahaleler aracılığıyla, makullüğünün hizmetine
gerekçeler sunmak zorundadır. (Buradaki) soru ise bunun nasıl yapı-
labileceği ve başarılabileceğidir. Buna karşılık cevap ise yüzeysel ola-
rak basit bir şekilde: Hâkimin yaptığı her şey için iyi argümanlar bu-
labilmesidir. Ancak buna ilişkin tüm sorun, bu cevabın kendisinin
yeniden argümanların niteliğinin nasıl ölçüleceği sorusuna sebebiyet
vermesidir. Bu sorunun cevabı, muhtemelen duruşma salonunda tesa-
düfen başlamamış olan argümantasyon üzerine uzun bir teorik düşün-
me geleneğinin yardımına başvurur. Zira içinde yaşadığı ve şekillen-
dirdiği dil alanını yapılandıran şey tam olarak budur.
C. Argümantatif Koşullar: Bir Gerekçe Argümantatif
Olarak Ne Zaman Geçerlidir?
Hukuki uyuşmazlığın söylem analizine ilişkin tanımı, ilgili taraf-
ların dili olarak hukukun taraflarca “yaratıldığını” açıkça ortaya koy-
maktadır. Hukuki uyuşmazlık, tartışmalı anlatım ve açıklayıcı anlatı-
mın etkileşiminden oluşmaktadır. Zorunlu dil standardizasyonunu
(Sprachnormierung) açıklayabilmek ve dava sürecindeki dışsal bağ-
lantıları kavrayabilmek için bir argümanın ne zaman daha iyi veya en
azından “geçerli” olduğuna dair ölçütlerin ortaya konulması gerek-
mektedir. Bu ölçütler, (genel olarak felsefi veya özel olarak hukuki)
argümantasyon teorisi aracılığıyla sağlanabilmektedir. Hukukta gerek-
çelendirmenin gereklerini detaylandırmak için argümantasyon teorisi-
ne başvurmanın kavramsal çıkış noktası, hukuki argümantasyonun
“dava ve hukuki tartışma gibi farklı durumlarda gerçekleşen dilbilim-
sel bir faaliyet olarak” sınıflandırılmasıdır. 403
403 Ayrıca bkz. Alexy, Theorie der juristischen Argumentation, 1978, s. 32.
318