Page 312 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 312
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
na işlemelidir. Hâkim, tarafların yargılamaya ilişkin haklarını teyit
ederek onlara “adaletli” davranmalıdır.
Aynı zamanda, hâkim, toplumsal bir kurum olarak hukukun adeta
“arkasından” giderek, eylemlerinde istikrarlı bir şekilde tarafsız bir
uygulama ortaya koymalıdır. Doğrudan yargılama sürecine dahil olan
taraflar başta olmak üzere, ilgili tüm katılanların özelliklerini işlemek
zorundadır. Böylece hâkimin, (tarafların) ihtilafı hakkında karar ver-
mesi, hukuk açısından kurucu bir yükümlülük için kâfidir ve örneğin
hâkim taraflardan birini bir savaşçı gibi yenmeye veya herkese karşı
zafer kazanarak ihtilaf hakkında sadece kendi yararına karar vermeye
muktedir değildir. Ki (hâkim) bunu yalnızca kendi kararlarındaki gös-
terişsel katılık (demonstrative Härte) ile amirlerinin onaylayıcı ilgile-
rini çekmek amacıyla (yapmış) olsa dahi. Zira bu şekilde, (hâkimin)
eylemleri, bir hukuk pratiğinden ayrı tutulması gereken, salt bir güç
uygulamasına dönüşür. 386
Öyleyse sonuç olarak hâkim, yargılamada eyleminin meşruluğuna
dair istikrarlı bir çalışmayı hukuk adına üstlenmek zorundadır. Bu
husus, “yargılamanın yürütülmesinde, hükmün hukuka uygunluğunun
da sağlanması gerektiği ve etkileşimde bulunanların hukuka bağlılığı-
nın onaylanması” anlamına gelir. 387 Hâkimin her hareketi, her sözü,
her cümlesi, sorduğu sorular, aldığı ret kararları, övgüler ve kınama-
lar, yorumlar ve itirazlar, her şey, her biri birer sebep olarak işlev gö-
rerek, kendini hâkim olarak sunma işinin bir parçasıdır. Ve nihayet
hâkimliğin nasıl kabul edilebilir kılınacağı sorusu ortaya çıkmaktadır.
c) Sosyal Kabul Edilebilirlik Ufku
Bazen – öyle görünüyor ki – duruşma salonu gibi oldukça resmi
386 Konuya ilişkin ayrıntılı bilgi için bkz. Müller/Christensen/Sokolowski, Rechts-
text und Textarbeit, 1997, s. 55 vd.
387 Löschper, Bausteine für eine psychologische Theorie richterlichen Urteilens,
1999, s. 273. Ayrıca bkz. Hoffmann, Kommunikation vor Gericht, 1983, s. 371.
310