Page 264 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

eylemde güncellenen ve gerçekleştirilen standartlaştırılmış eylem ih-
timallerinin görünüm şekilleridir.” 247

Fakat bu noktada son derece dikkatli olunması gerekir. “Güncel-
lemeden” ve “gerçekleştirmeden” bahsedilmesi iletişimsel pratiklerini,
önceden şekillendirilmiş bir programın çözümlenmesi olarak görmeye
sevk etmemelidir. Belli bir kalıba uygun olan eylemin ne “olduğu”
veya daha doğrusu neyin böyle kabul edilebileceği yalnızca pratikte
belirlenir. Kalıplar, iletişimsel eylemin dilsel olarak önceden oluştu-
rulmuş şablonları değildir, tıpkı onlara başvurmanın onların kabulü
için koşullar koyması gibi, onlar da amaca uygunlukları bakımından
standart teşkil ederler. Bunlar, “kurumsal amaçların ve bağlantıların
arka planında” yalnızca “standartlaştırılmış eylem ihtimallerinin görü-
nüm şekilleri” 248 veya “(ifade şekillerinin koşulları dahil olmak üzere)
bir dizi etkileşim koşuludur” 249 ve böylelikle aynı zamanda bunların
kendisi de söylemsel olarak tesis edilir.
Söylem analizinin bu yöntem çeşitliliğinde uyguladığı (yöntemle-
rin) ortak özelliği esasen tek bir cümlede özetlenebilir. “Yapılanlar ile
söylenenler arasında hiçbir tezatlık yoktur.” 250 Üstelik bu her iki yön-
de de geçerlidir: O halde tıpkı hukuk gibi, hayatın belirli bağlamında
neler olup bittiği bilinmek isteniyorsa, insanların kendi ifadelerini
şekillendirme yöntemlerine ve öte yandan da kelimelerini seçmek için
tabi oldukları koşullara bağlı kalınmalıdır.

Böylece tüm bunlar; araştırmacının kendi anlatım ve yorum araç-
larıyla birlikte bunlara pratik bir anlam vermek için; (usule) katılanla-
rın, pratiklerin tamamını, ilgili etkileşimdeki görevlerini ve yöntemle-
rini göz önüne almasıyla söylem halini alır. “Gözlemci, etkileşimleri

247 Ehlich/Rehbein, Sprachliche Handlungsmuster, in: Soeffner (ed.), Interpretative
Verfahren in den Sozial- und Textwissenschaften, 1979, s. 241 vd., 247.
248 Ehlich/Rehbein, a.g.e., s. 241 vd., 249.
249 Hoffmann, Kommunikation vor Gericht, 1983, s. 11.
250 Foucault, Mikrophysik der Macht, 1976, s. 118.

262