Page 240 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

lanmaya başlanabilir. Ve eğer bir damadın bekâr bir erkek olarak adlandırıl-
dığı konuşmalardan dolayı bu tür şüpheler yaygınlaşırsa kavramlar değişir ve
178
bununla birlikte anlamların ve kanaatlerin zemini sarsılır.
Bu sebeple bir anlam yüklemesi olarak her bir dil normu zaten,
kesin olmayan iddialar ve görüşlerden oluşan duruma geri dönme ve
geçerliliklerini yitirme riskini taşımaktadır. “Dil ve dil normları (‘ku-
ralları’) esasen; öznenin eylem kastını, bu kasttan önce oluşturuldukla-
rı ve formüle edildikleri ölçüde, elinden alan eylem direktiflerini orta-
ya koyarlar.” 179 Bununla birlikte bu normlar “aşılamaz nitelikte değil-
lerdir; yalnızca anlaşmaya dayanan gerekliliklerdir. Bunların tanınma-
sı, bu kurallar dizisine tabi olmayı istemeyi de gerektirir. Doğanın ge-
rekliliklerine kayıtsız şartsız boyun eğmekten farklı olarak normların
ve kuralların önünde bir çekince, pratik bir koşul bulunur: Bu normlar
ve kurallar iptal edilebilirler.” 180 Bu husus, “bir dil normu olarak kav-
ranan şeyin bir kez ve herkes için geçerli olacak şekilde belirlenmedi-
ği, bir dil topluluğunun üyeleri tarafından mütemadiyen ve aktif şekil-
de oluşturulması gerektiği” anlamına gelir. 181
Bu yüzden dilsel bir ifadenin kurallara uygunluğu dil tarafından
önceden belirlenemez. Hatta bir ifadenin, kullanımının olağan sınırlar
içinde kalıp kalmadığı meselesi hakkında da karar verilemez. Ve (yo-
rumda) iyi niyet ilkesi zorunlu kılınamaz. Her şey tamamen anlaşmaya
olan ilgimize bağlıdır. Buna göre, yalnızca anlaşılmayı sağlayan ifade-
lerin anlamına dair karar, kullanılmış ifadelerin anlamı hakkındaki
karardır. Bu sebeple her şeyden önce bu anlamın kendisi gerekçelen-
dirmeye muhtaçtır.

178 Bu konu hakkında genel bilgi için bkz. Wittgenstein, Über Gewißheit, 1984.
179 Gloy, Sprachnormen als ‘Institutionen im Reich der Gedanken’ und die Rolle
des Individuums in Sprachnormierungsprozessen, in: Mattheier (ed.), Norm
und Variation, 1997, s. 27 vd., 28.
180 Gloy, a.g.e., s. 27 vd., 29.
181 Gloy, a.g.e., s. 27 vd., 32.

238