Page 226 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 226
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
zeminden yoksun görünür 134 . Derrida’nın imza örneğinde gösterdiği
gibi, imza yalnızca tekrarlanabilir olduğunda bireyselleşebilir ve böy-
lece okunabilirlik uğruna imzanın tek seferliliği (Einmaligkeit) feda
edilebilir 135 . O halde imzada dahi yineleme, anlamın saf eşsizliğini
bozar. Başka bir deyişle: Anlam, kural kavramına işaret eder. Witt-
genstein’ın da dediği gibi, hiç kimse tek başına ticaret yapamaz 136 .
Anlama ilişkin problem benzersizliğin yaratıcı bir şekilde yeniden
inşasına değil, genele dairdir: “Yalnızca dilbilgisi kurallarının uygu-
lanması sırasında dilsel anlamın öngörülemez değişiminin ve genişle-
mesinin bir genellik indeksi ile sağlanmış olduğunu düşündüğümüzde,
yorumlayan öznenin rolünü ve dilsel anlamların açıklığını gerçekten
anlarız. Çünkü değişen şey – dilsel anlamlar – kendi içinde böyle bir
genellik indeksi taşır. Bir kelimenin yeni kullanımı, yeni bir kullanım
şekline işaret eder” 137 .
Hermeneutik dil teorisi, dilsel anlamın üç önemli yönünü yeteri
kadar kavrayamaz: 138 Okuyucu ne soyut bir kural formülasyonuna
bağlıdır (pratik yön), ne de bu formülasyon kendini statik bir anlam-
dan ayırabilir (dinamik yön). Ayrıca bu kural formülasyonu benzersiz
bir anlam da doğurmaz (sosyal yön). Dilin kullanımından önce gelen
134 Bu konu hakkında ayrıca bkz. Wellmer, Zur Dialektik von Moderne und Post-
moderne: Vernunftkritik nach Adorno, in: Wellmer, Zur Dialektik von Moderne
und Postmoderne, 1985, s. 48 vd., 81 vd.
Çevirmen notu: Yazar burada imzanın tek sefere mahsus oluşunun onu eşsiz,
benzersiz kıldığına vurgu yapmaktadır.
135 Bkz. Derrida, Signatur, Ereignis, Kontext, in: Derrida, Randgänge der Philo-
sophie, 1976, s. 124 vd., 153 vd. Tarih örneğinde yer alan ilgili argümantasyon
hakkında ayrıca bkz. Derrida, Schibboleth. Für Celan, 1986, özellikle s. 18 vd.
136 Wittgenstein, Bemerkungen über die Grundlagen der Mathematik, 1984, s. 349.
137 Wellmer, Zur Dialektik von Moderne und Postmoderne: Vernunftkritik nach
Adorno, in: Wellmer, Zur Dialektik von Moderne und Postmoderne, 1985, s. 48
vd., 83.
138 Empatiye dair anlayışın hermeneutik yaklaşımına ilişkin eleştiri için ayrıca bkz.
Grasnick, Über Schuld, Strafe und Sprache, 1987, s. 121 vd.
224