Page 224 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

maktadır 127 . Belirli bir yaşam biçimi, konuşmacıların maksatlılığı ile
dönüştürülebilir. Bu dinamik yön kabul edilirse dilin değişken bir ni-
celik olarak kavranabilmesi için, dilsel olarak bölünmüş bir dünyada
mevcut olan ortaklığın zihin felsefine dair bir bakış açısı uğruna inkar
edilmesi gerekmez.

Ancak Schleiermacher’in zihin felsefesine dair hermeneutik yak-
laşımı ile gözden kaçırılan yalnızca dilsel fenomenlerin dinamik yönü
değil, aynı zamanda sosyal yönüdür 128 . Schleiermacher’e göre, dilin
genel kurallarının özgürce yorumlanması yoluyla, metnin her durumda
kendine özgü, yani benzersiz olan somut bir anlamı ortaya çıkar 129 . Bu
benzersiz anlamın kabul edilmesiyle birlikte bireysellik bir dil siste-
mindeki altlama faaliyetinden korunmalıdır. Fakat “dilsel göstergele-
rin kendilerine özgü anlamlarını yalnızca bir yorum faaliyeti aracılı-
ğıyla kazandıkları kabul edilirse o zaman ‘kastetme’ meselesi, yeniden
anlamların gizli kaynağı haline getirilmiş olur; ki bu durumda benim
ne kastettiğimi bir başkasının nasıl anlaması gerektiği anlaşılmaz gö-
rünür ve hatta ne kastettiğimi kendi kendime nasıl anlamam gerektiği
de anlaşılmazdır” 130 . Öyleyse epistemolojik asimetri postülasına da-
yanan hermeneutik yaklaşım, insanlar arası anlaşmanın öznelerarası

127 Anlam kurucu öznenin dil felsefesine ilişkin eleştirisi için ayrıca bkz.: Wellmer,
a.g.e., s. 48 vd., 77 vd.
128 Konuya ilişkin ayrıca bkz. Braunroth/Seyfert/Siegel/Vahle, Ansätze und Auf-
gaben linguistischer Pragmatik, 1978, s. 118 vd.
129 Ayrıca bkz. Frank, Die Unhintergehbarkeit von Individualität, 1986, s. 22:
“Hem yapısalcı hem de analitik dil felsefesi, dilsel göstergelerin homojen ve
tekdüze şekilde tekrarlanabilirliği tezinden yola çıkarken Schleiermacher’in
hermeneutiği bireyin gerçek anlamda bölünemez ve böylece de doğrudan olma-
sına dayanır.” Ayrıca bkz. Frank, Die Entropie der Sprache. Überlegungen zur
Debatte Searle-Derrida, in: Frank, Das Sagbare und das Unsagbare, 1980, s.
141 vd., 165 “türetilemeyen bireysellik”; ayrıca bkz. Frank, Was ist Neostruk-
turalismus? 1983, s. 517.
130 Wellmer, Zur Dialektik von Moderne und Postmoderne: Vemunftkritik nach
Adorno, in: Wellmer, Zur Dialektik von Moderne und Postmoderne, 1985, s. 48
vd., 83.

222