Page 207 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 207
Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları
görülür; “Öyleyse bu hataların etki alanı, bir kelime kullanımı pratiği-
ni ve mahkeme kararı pratiğini tutarlı olarak anlamanın imkansızlaştı-
88
ğı yerde başlar.”
Demek ki hata yoluyla bir ifadenin kullanımı anlamsızlığın Orcus’una
bırakılamaz. Aksine bir ifadenin tuhaflığı karşısında anlam açısından kurtarı-
labilecek olan şey kurtarılır. Kelimelerin kullanımına ilişkin doğruluk şartla-
rıyla birlikte bu kelimelerin kullanımı bakımından kolayca kabul edilebilir
olarak görülen dil kullanımını kolayca tolere edilemeyen dil kullanımından
ayıran bir sınır hattı çekilmiştir. Başka bir ifadeyle: Doğruluk, anlamın nor-
matif bir kökenine dayanmaz. Tam tersine, ifadelerin doğruluğunun değer-
lendirilmesi, kelimelerin “yalnızca” konuşmacı tarafından kullanımlarında
“sahip oldukları” anlama sonradan normatif bir karakter kazandırır.
Bu sebeple doğruluk, ifadelerin anlamını değerlendirmek için bir
koşul olamaz. Bununla birlikte doğruluk sorunu her zaman, ilk olarak
ifadelerin ve metinlerin anlaşılırlığı hakkında karar verme noktasında
açığa çıkar. Temel sezgi, kendimizi anlaşılır kılmak ve makul biri
olarak kabul edilmek istiyorsak hiçbir şekilde “susmak bilmezcesine”
konuşamayacağımıza işaret eder. Kuşkusuz doğruluk ölçütleri, ifade-
lerin tamamen belirli yani diğerlerinden ayırt edilebilir bir anlama
sahip olabilmesi ve kullanımlarının münasip bir anlama gelmesi için
elzemdir. Fakat doğruluk ölçütleri, dil kullanımının tatbikine sunul-
mamıştır. Doğruluk – bununla birlikte dilsel kullanımlarının ve anla-
yış şekillerinin iletişimsel meşruluğu da – bir ifadenin belirli bir anla-
ma sahip olması aracılığıyla gerekçelendirilemez. Tam aksine doğru-
luk meselesi için, bir ifadenin hangi anlamda kullanıldığı belirleyici-
dir. Öte yandan buna ilişkin karar, içinde kullanılan ifadelerin anlamı
yoluyla verilmiş bir karar olamaz. Bu karar her zaman bir anlamın
göreli meşruluğu hakkında verilmiş bir karardır.
88 Glüer, a.g.e., s. 28.
Çevirmen notu: Orkus/Orcus: Roma mitolojisinde Yer Altı Dünyası Tanrısı’nın
ismidir, bkz. https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/orcus.
205