Page 183 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları

lunmuştur: Kararın sorumluluğunu üstlenen merci, bir kişi olarak hâkim
değil, kişisel bir otorite olmayan kanundur. Ya da geleneksel metodolojinin
de ifade ettiği gibi: Hâkimin karar verme yetkisi, şahsi meşruiyetinden değil
12
kanuni ölçütler aracılığıyla sağlanan nesnel meşruiyetinden kaynaklanır.
Bu ölçüt, kesindir. Artık bu konuda bir anlaşmazlık söz konusu olamaz.
Geleneksel meşrulaştırma yönteminin merkezinde belirli bir dilsel
anlam teorisi yer almaktadır. Bu teoriye göre, dilsel anlam metinde
nesnel olarak belirlenmiştir ve böylece norm metni ile bu metnin içeri-
sinde yer alan hukuk kaidesi arasında bir köprü işlevi görür. Bu teori
bir köprü olarak öncelikle, hiç bitmeyen yeni dava akışını aşmak iste-
yen hâkime kendisine sorumluluk yüklenmeksizin bir kolaylık sağlar.
Kanun bir anlam köprüsü olarak vardır ve yargısal faaliyetten bağım-
sız nesnel bir dilsel eser olarak işlev görmektedir: Hâkimin vermesi
gereken bir karar yoktur, aksine hâkim yalnızca bir bilgiyi kavramalı-
dır. Norm metnine objektif olarak bir anlam yüklenir. Bu anlam tıpkı
bir mahfaza gibi, somut olaya uygulanacak hukuk kaidesini içerir.
Hukuk uygulayıcısı anlam köprüsünden geçerek norm metninin ardın-
daki hukuk kaidesine ulaştığında, metnin esaslarını uygulamış, bu
vazifenin sonunda bir anlam bilgisine erişmiş ve tam da bu açıdan
meşruluk elde etmiştir.

c) Bir Gerekçelendirme Mekanizması Olarak Dil

Artık kavram içtihadı (Begriffsjurisprudenz) aşılmış olsa da kav-
ramın hukuki öğretisi hala hukukta merkezi bir konuma sahiptir: “Bi-
limsel düşünce, var olanı kavramlara tabi kılarak onun üzerinde haki-
miyet kurmak demektir.” Hukukta da durum böyledir. Görece daha az
13
sayıda kavramın yardımıyla hukuk dünyasına hükmetmekteyiz”.
Bununla birlikte bu hukuki terimlerin pratikte ele alınışında sorunlarla

12 Ayrıca bkz. Looschelders/Roth, a.g.e., s. 7 vd.
13 Sohm/Mitteis/Wenger, Die Institutionen des Römischen Rechts, 1926, s. 32,
Einleitung.

181