Page 188 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 188
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
toplama işleminin sonuçlarında da hemfikiriz. Ancak burada durum böyle
değildir. Daha ziyade şu şekildedir: Biz düşünmeden yaptığımız hareketler-
de, spontane açıklamalarımızda ve spontane olarak verdiğimiz onaylarda
aynı sonuçlara ulaştığımız için, hepimizin aynı şeyi kastettiğini söyleyebili-
riz. Dil topluluğunun üyeleri arasındaki uzlaşma, bu üyelerin kullandıkları
ifadelerle bir şey kastettiklerinin ileri sürülebilmesi için kurucu niteliktedir.
Bu sebeple üyeler arasındaki uzlaşma, gerçeklik koşullarının yerini alan
meşruiyet koşullarının varlığı için de esas teşkil eder; bu uzlaşma aynı şekil-
de, >toplumsal bir varlık< olarak insanın yeni bakış açısı için de temel oluş-
22
turur.”
Bu sebeple dil kuralları, kullanım odaklı bir şekilde analiz edilme-
lidir. Böylece bir yandan dil kuralı mevcut sistemin soyutluğundan
semantik pratiğin somut tarafına geri çağrılır: “Kurallar, konuşmacıla-
rın kural formülasyonlarında, anlam açıklamalarında, doğru konuşma-
nın paradigmatik örneklerinde ve benzeri yerlerde kullanımlarının
23
haricinde herhangi bir ‘varlık’ oluşturmazlar.” Diğer yandan, bu
gelişim sürecinde dil kuralları tartışılmaz nesnel bir veri olma statüle-
rini kaybeder ve bir dil normu olarak formüle edildiklerinde dili şekil-
lendiren, etken bir unsur olarak görünür hale gelir. Dil kuralları ko-
nuşmacıların basit bir icadı değildir, aksine bu kurallar “karmaşık sos-
24
yal bir etkileşim” içerisinde şekillenir.
b) Sübjektif Bir Anlam İnşası Olarak Dil Kuralları
Hukuk dili teorisinin kural fetişizminden, dil kurallarının objektif-
liğini inkâr etmek ve onları bir konuşmacının anlam inşasına bağla-
22 Stegmüller, Kripkes Deutung der Spätphilosophie Wittgensteins, in: Stegmül-
ler, Hauptströmungen der Gegenwartsphilosophie, Band IV, 1989, s. 1 vd.,
özellikle 105. Bu sorunsalın daha ayrıntılı bir açıklaması için bkz.: Demmer-
ling, Sprache und Verdinglichung, 1994, s. 47 vd.
23 Baker/Hacker, Language, Sense and Nonsense. A Critical Investigation into
Modern Theory of Language, 1984, s. 275.
24 A.g.e.
186