Page 187 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları

gisel bağlantıları tarafından belirlenmiş olarak kabul edilebilir. Yeni
tartışmalar bu zımni ön kabulü gittikçe sorunsallaştırmaktadır: “Kural-
lar tarafından belirlenen bir dili konuşma eyleminin altında saklı olan
18
kurallar sistemi düşüncesi, aklın endemik bir yanılsamasıdır” .
Ancak bu, “dil içindeki (...) doğrulanabilir anlamın tamamen si-
19
lindiği bir durumda yaşadığımız” anlamına gelmez. Wittgenstein,
ünlü eseri “Felsefi Soruşturmalar (Philosophischen Untersuchun-
gen)”ın 201. paragrafı ve devamında, kurala uyma noktasında kesin
20
normatif bir ölçüt vermediğini ortaya koymuştur. Ancak bu husus,
aşırı şüphecilik noktasında umutsuz bir vaka olduğumuz anlamına
21
gelmez. Her ne kadar dil kuralları için temel bir ölçüt olmasa da biz
iletişimin ortak toplumsal hareketinde uzlaşabiliriz:

“Bu uzlaşma kavramı Wittgenstein’ın felsefesinde geleneksel düşüncede
olduğundan farklı bir rol oynamaktadır. Normal şartlarda şu şekilde ifade
ederdik: “+” ile hepimiz aynı şeyi anladığımız (böylece aynı şeyi kastettiği-
miz, dolayısıyla da bu işareti hepimiz aynı kuralla ilişkilendirdiğimiz) için

18 Baker, Moderne Sprachtheorien aus philosophischer Sicht, in: Wimmer (Ed.),
Sprachtheorie: Der Sprachbegriff in Wissenschaft und Alltag, Jahrbuch 1986
des Instituts für deutsche Sprache, 1987, s. 20 vd., 22. Ayrıca bkz. Ba-
ker/Hacker, Language, Sense and Nonsense. A Critical Investigation into Mo-
dem Theory of Language, 1984, s. 275. Baker ve Hacker burada şaşırtıcı bir
varsayımdan bahseder. Buna göre “kuralların; bilinç düzeyinin ötesindeki de-
rinliklere gömülü, dilbilimciler tarafından keşfedilmesi beklenen niteliği ile her
bir konuşmacıda ‘zihinsel olarak zuhur etmiş’ olması gerekir.”
19 Steiner, Von realer Gegenwart, 1991, s. 140.
20 Wittgenstein’in kural platonizmi eleştirisi ayrıca bkz.: Kripke, Wittgenstein
über Regeln und Privatsprache, 1987, s. 29, 59, 72, 104, 107. Ayrıca bkz.
Stegmüller, Kripkes Deutung der Spätphilosophie Wittgensteins, in:
Stegmüller, Hauptströmungen der Gegen wartsphilosophie, Band IV,
1989, s. 1 vd., özellikle 105 vd. Somek ve Forgó’nun eleştirel açıklamaları
için bkz. Somek, Forgó, Nachpositivistisches Rechtsdenken, 1996, s. 88 vd.
21 Ayrıca bkz. Lenk, Interpretationskonstrukte, 1993, s. 391; Abel, Sprache, Zeic-
hen, Interpretation, 1999, s. 346; Scholz, Verstehen und Rationalität, 1999, s.
267 vd.

185