Page 179 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları

Ⅰ. Hukuki İç Gözlem: Normatiflik Dile Yansıtılır
Dilbilimci Fritz Hermanns’a göre beşerî bilimler içerisinde yer
alan tüm disiplinlerin bir temsilcisi vardır. Sosyolojide ve psikolojide
normlar ve hukuk hakkında görüşler olduğu gibi, hukukun içinde de
sosyolojik ve psikolojik teorilere rastlanabilir. Hukuk dili teorisi, hu-
kukun dil oyunu noktasında diğer bilimlerin temsilcilerinden ayrılan
özel bir öneme sahiptir. Çünkü hukuk dili teorisi, geleneksel hukuki
meşruiyet yöntemlerinin temel taşını oluşturmaktadır. Bu hukuk dili
teorisinin yardımıyla, mevcut yargılama usulünden ve davaya katılan-
ların görüşlerinden bağımsız olarak kanunun dilinin, hâkimin kararına
açık bir şekilde rehberlik ettiğinin gerekçelendirilmesi gerekmektedir.

Klasik pozitivizmde dil, hâkimin kararını tamamen belirlemelidir.
Kendilerini “semantik” sıfatıyla süslemekten hoşlanan bu akımın gü-
nümüzdeki yeni versiyonlarında bu amaç relative edilmiştir. Kanun
metinlerinin “semantiğiyle” birlikte, en azından, kanunun anlamsal
içeriğinin sabit olarak belirlendiği ve bu içeriğin herhangi bir anlaş-
mazlıktan uzak olduğu bir bağlam oluşturulabilir.

Yargısal karar alma sürecinde dilin önemi, gerçekçi bir şekilde
değerlendirilecekse, hukuk dili teorisinin ilkesel çıkarımlarının istikra-
rına bakılmalıdır. Bu da teorinin yeniden inşasını, teorinin öncüllerinin
dilbilimin mevcut haliyle karşılaştırılmasını ve hepsinden önemlisi,
hukuk dili teorisinin mahkemelerin gerçek dil pratiğiyle karşılaştırıl-
masını gerektirir.

1. Hukuk Dili Teorisinin İşlevi Nedir?

Hukukçuların dil teorisi, sadece belirli bir duruma dair bir bakış
açısı sunmaz. Aynı zamanda hukuki bir eylemi gerekçelendirmek gibi
önemli bir işleve de sahiptir. Bu işlev ise dile atfedilen özellikleri be-
lirler.

177