Page 145 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

dele metaforuyla atıfta bulunmayı sevdiği Nietzsche’de de açıklığa
kavuşur. 324 Burada Gloy’un işaret ettiği önemli bir fark vardır:

*
“Nietzsche Agon’u , herkesin herkesten üstün olmaya çalıştığı, ancak
bunu yaparken sadece kendilerine değil, topluluğa da fayda sağlamak amaçlı
düzenlenen bir yarışma olarak anlar. Agon, böylece bir kurtuluş ve (Yunan)
kültürünün bütünleştirici bir unsuru olarak işlev görür. Lyotard, aslında bu
değerlendirmeye çok katılmamaktadır. Ona göre farklı söz edimleri, aslında
birbirleriyle rekabet halindedir, ancak bu durum toplum için herhangi bir
avantaj sağlamamakta, aksine adaletsizliğe yol açmaktadır. Bu nedenle gör-
düğümüz gibi (Lyotard), her zaman kazananların ve kaybedenlerin olduğu
rekabetçi mücadeleyi, karşılıklı saygıya dayalı adalet anlayışıyla karşılaştırır.
Nietzsche’ye göre, rekabetin de düzenlemelere tabi olması, tam da ‘nefretin
ve yok etme arzusunun korkunç vahşetinden’ teşekkül eden dünyanın üste-
sinden gelmenin güvencesidir – ve J. Burckhardt’ın da ileri sürdüğü gibi –
kurallarla düzenleme (Reglementiertheit), agonu savaş için bir telafi aracı
haline getirir. Ancak Lyotard, bu kurallara karşı çıkar; zira söz edimlerinin
birbirleriyle olan ilişkilerini, kabul edilebilir kombinasyonlarını belirledikleri
için adaletsizliğin asıl nedeni bunlardır ve bu da daima şu anlama gelir: olası
325
kombinasyonların gerçekleşmesini engellemek.”
Lyotard’a göre, bu bağlantı için verilen mücadele bilhassa yargısal
kararda göze çarpar. Kendisi şöyle açıklamaktadır:

“İhtilaf (Streit) kavramı, yargısal sürecte hüküm vermenin ontolojik bir
durumunu ifade eder. Hâkim, iki tarafın da öne sürdüğü deliller ışığında
karar veremez, zira her iki vakaya da uygulanabilir bir kurala sahip değildir.

324 Ayrıca bkz. Lyotard, Das postmoderne Wissen, 1986, s. 40 vd., dn. 35.
* Çevirmen notu: Antik Yunanistan’da mücadele, müsabaka ve oyun anlamlarına
gelen bu kelime, müzik ve atletizm konulu yarışmaları tanımlamak için kullanı-
lırdı. Agon yarışmaları sayesinde vatandaşlar mücadele ile hem kendi yetenek-
lerini geliştirir hem de topluma faydalı olabilirlerdi.
325 Gloy, ‘Der Abgrund zwischen den Sätzen’-Eine Kluft zur Sprachtheorie?, in:
Warmer/Gloy, Lyotard. Darstellung und Kritik seines Sprachbegriffs, 1995, s.
81 vd., 112 vd.

143