Page 147 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

Bu metni, kararcılığa dair bir adalet anlayışı olarak ele almak
mümkündür. Genel kriterler olmaksızın, adalet her bir vaka özelinde
yeniden belirlenir. Dolayısıyla hâkimin hükmü bölünemez (sabit) ve
kontrol edilemez bir karar olarak görülebilir. Kanuna bağlılık, en iyi
ihtimalle retorik bir cephe işlevi görebilecek liberal bir yanılsama an-
lamına gelecektir. Ancak yargı erkine ilişkin bu tür bir kararcılığa dair
görüş, hukuki karar alma sürecinin temel bir bileşenini gözden kaçır-
maktadır: Hâkim, uyuşmazlığı sadece tekil bir dava gibi karara bağ-
lamaz. Aksine, buna benzer her davada buna uygun karar vermek için
genel bir kural belirler. Dolayısıyla yargısal faaliyet sadece uyuşmaz-
lıkların çözümü değil, aynı zamanda hukukun yaratılmasıdır. Lyotard
bile bu genel kural koyma unsurunu tümüyle göz ardı edemez, çünkü
Lyotard’ın bu adalet sorununu tanımlamasına eklediği bir husus var-
dır:

“Bu şekilde hüküm veren kişinin Aristoteles’e göre phronesis’e, pruden-
tia (pratik bilgeliğe, hukuk bilimine) ve Kant’a göre yargı gücüne (Urte-
330
ilskraft) ihtiyacı vardır” . Bu genel yargı gücü unsuru, somut olayın ve
münferit kararın ötesine işaret eder ve Lyotard tarafından geliştirilen adalet
kavramına (kadar) uzanır. Buna göre, adalet içerik olarak sabitlenemez, an-
cak kuralcı oyunun olanaklarını korumaya yönelik düzenleyici bir fikir
331
(Idee) olarak kabul edilir . Adaletin bu vazgeçilmez koşulu, dil oyunlarının
çoğulcuğunu şiddet içeren ihlalleri dışlayacak şekilde muhafaza etme düşün-
332
cesi olarak tezahür eden yeterli bir koşulla da tamamlanmaktadır. İndirge-
nemez çoğul dil oyunlarının özerkliğinin korunması olarak bu adalet anlayışı
333
daha sonra su şekilde formüle edilir: “(Bırakın.) Huzur içinde oynayalım” .

330 A.g.e.
331 Lyotard/Thebaud, Au juste, 1979, s. 134.
332 A.g.e., s. 181 vd.
333 Ayrıca bkz. Lyotard, Gesprach mit Dubost, in: Lyotard, Das postmodeme Wis-
sen, 1982, s. 127 vd., 131.

145