Page 118 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

değerlendirme dışı bırakılmıştır.” 249 Bununla birlikte, (Buchwald) söz
konusu sorunun çözümünün oldukça önemli olduğunu düşünmektedir.
Çünkü kişi sadece rasyonalite kavramı bağlamında iyi bir gerekçeyi
kötüden ayırabilir. 250 Bu nedenle Buchwald, ilk olarak şu soruyla baş-
*
lar: “olması gerekene dair hukuki kararlar (Sollensurteil) hangi koşul-
lar altında adil, kabul edilebilir veya rasyoneldir?” 251

Buchwald bu soruyu yanıtlamak için, iç ve dış gerekçelendirme
(Kern- und Mantelbegründung) arasındaki farktan yola çıkan iki aşa-
malı bir gerekçelendirme modeli geliştirir. 252 İç gerekçelendirme 253 ,
pozitif hukukun tanınmış usulleri çerçevesinde hukuktaki iç gerekçe-
dir. Bununla birlikte, bir dizi soruyu cevapsız bırakmaktadır: “Sadece
bunun ve ilgili yasal normun seçilmesi nasıl gerekçelendirilebilir?
Somut olayın (Sachverhalt), az ya da çok keyfi olarak başvurulan bir
norma örnek teşkil edecek şekilde yorumlandığı nasıl göz ardı edilebi-
lir? İlkelerin çakışması (Prinzipienkollision) rasyonel bir şekilde nasıl
çözülebilir? Bir olayın (Fall) diğeriyle büyük ölçüde benzer olup ol-
madığına nasıl karar verilecektir? Bir kez verilen bir kararın maddi
olarak da doğru veya en azından haklı olup olmadığına nasıl karar
verilir? Bir gerekçeden ne zaman makul bir şekilde vazgeçilebilir?” 254
Dış gerekçe ise, atıfta bulunulan hukuk normlarının (Rechtsnormen)
düzenleyici içeriğini meşru kılarak ikinci bir düzeyde iç gerekçeyi
tamamlar. Böylece pozitif hukuka ahlaki meşruiyet kazandırılır.

249 A.g.e., s. 21, dn. 1.
250 A.g.e., s. 35.
* Çevirmen notu: Burada içeriğinde “sollen” yani gereklilik ifadesine yer verilen
mahkeme kararları kastedilir. Ör: Kasten adam öldüren kişi, § ..hükmüne göre
cezalandırılmalıdır.
251 A.g.e., s. 36.
252 Ayrıca bkz. a.g.e., s. 277 vd.
253 Bu kavrama dair a.g.e., s. 279.
254 A.g.e., s. 222.

116