Page 113 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

kaçınmalıdır 231 . Kural Platonizminin (Regelplatonismus) evrensel
pragmatik alana aktarılması, burada metodolojik bir idealleştirmenin
dilsel eylemin ontolojik yapısı olarak açıklandığı gerçeğini değiştir-
mez 232 . Hukuk tartışmasındaki belirleyici unsur, Habermas tarafından
sadece altlama mantığının (Subsumtionslogik) temelinde yatan
tür/belirteç (type/token) ayrımı 233 , yani genel kalıp ile somut örnek
arasındaki ayrım, daha önce dilin yapısına yansıtılmış olduğu gerekçe-
siyle, bilişsel yapılara indirgenebilir. Kararcılık unsuru bu şekilde ele
alınmaz, sadece kural Platonizmi’ne ait bir dil modelinde gizlenir.
Dolayısıyla, söylem etiği “söylemin önüne esaslı kararları koymaz”
diyemeyiz. 234 Daha ziyade “prosedürel teoriler, argümantasyonlarında
düşünsel döngülere (Zirkel) ve kanıtlanmamış varsayımlara sahip ol-
makla değil, bunu açıklamamakla da eleştirilebilirler.” 235

d) Evrensel Rasyonaliteden Yerel Rasyonaliteye Doğru

Bununla birlikte, evrensel bir iletişimsel yetkinlik anlayışının
(Konzeption) dil teorisine uygulanabilir olmaması pratik söylemin
genel kuramı için bir yok oluş noktası olarak eleştirel uzlaşıyı da tar-

231 Habermas’ın yeniden formüle edilmiş söz edimi teorisine ilişkin bir eleştiri için
ayrıca bkz. Gondek, Die Universalien der Sprache und ihre Parasiten – Zur Inf-
rastruktur kommunikativer Rationalität, in: Danielzyk/Volz (eds.), Parabel.
Vernunft der Moderne?, 1986, s. 104 vd., 114.
232 Bu ontolojikleştirmenin, argümantasyonun ilk olarak standart metodolojik
koşullardan dil teorisinin gerçek anlam (wörtliche Bedeutung) kabulüne yönel-
diği yerde oldukça açık olduğu yönünde bkz. Habermas, Theorie des kommu-
nikativen Handelns, Bd. 1, 1987, s. 400.
233 Ayrıca bkz. Gondek, Die Universalien der Sprache und ihre Parasiten – Zur
Infrastruktur kommunikativer Rationalität, in: Danielzyk/Volz (eds.), Parabel.
Vernunft der Moderne? 1986, s. 104 vd., 116.
234 Vocke, Verfassungsinterpretation und Normbegründung, 1995, s. 94.
235 Ayrıca bkz. Kaufmann, Über das Problem der rechtswissenschaftlichen Er-
kenntnis, in: Dornseifer ve diğerleri (eds.), Gedächtnisschrift für Armin Kauf-
mann, 1989, s. 1 vd., s. 9.

111