Page 76 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

Ancak, dilsel gerçekliğin bu kaba basitleştirilmesinden vazgeçilir-
se, bir ifade “kafa sallama etkisi” 111 veya başka çelişkiler doğursa da
dile aykırı olmayacaktır. 112 İfade anlaşılabilir kaldığı sürece, bunu
düzeltme girişimi daha ziyade belirli meşrulaştırma standartlarına atıf-
ta bulunan normatif bir ihtilaf olarak nitelendirilecektir. 113 Özellikle
dil normları, hukuki kabulün önerdiği şekilde yani ne anadil ile masa
başında düşünülerek ne de sözlükten bakılarak kolayca tespit edilebi-
lir. Dil normları daha ziyade meşruiyet kazandıran standartlara (legi-
timatorische Standards) işaret etmektedir. Bunları incelemek için ilgili
dil oyununa somut olarak dâhil olmak gerekir. Dil normları ve bunlar-
la bağlantılı ihtilaflar, mevcut lafzi bir anlamın algılanışının (Vorstel-
lung) ötesine geçerek, dile uygun/dile aykırı sıfatı (Prädikat) ile basit-
çe algılanamayan, konuşmadaki şekillendirici bir unsuru (Moment)
görünür kılar. Max Baumann bunu şu şekilde açıklamaktadır:

“Dilbilimsel bir bakış açısıyla kanunun lafzına dayanan lafzi yorum me-
toduna yönelik temel itiraz, kanunun – hukukçular tarafından genellikle söz-
lükten bakılabilecek bir anlam şeklinde yanlış anlaşılan – sabit,‘lafzi’ anla-
mının olmadığı hususuna yöneliktir. ‘Kelimelerin değil, insanların anlamı
vardır’, kelimelere onları kullanma ve ifade etme biçimimizle anlam kazan-
dıran bizleriz. Hukuk metodolojisinde ortadan kaldırılamayan, dilin muğlak-
lığını ve belirsizliğini sınırlamayı amaçlayan ‘anlamın özü’ (Bedeutungs-
kern) ve ‘anlam alanı’ (Bedeutungshof) kavramları bu durumu değiştirmez.
Hukukçuların dilde kesinlik arzusu doğal diller – ki bunlar, hukuki dili de
içerir – kapsamında gerçekleştirilemez. Doğal dillerin usandıran muğlaklığı

111 Ayrıca bkz. a.g.e.
112 Bunun bir eleştirisi için: Schiffauer, Wortbedeutung und Rechtserkenntnis,
1979, s. 51.
113 Ayrıca bkz. Gloy, Sprachnorm, in: Althaus/Henne/Wiegand (eds.), Lexikon der
germanistischen Linguistik, Band II, 1980, s. 363 vd., 366; Gloy, Sprachnor-
men als “Institutionen im Reich der Gedanken” und die Rolle des Individuums
in Sprachnormierungsprozessen, in: Mattheier (ed.), Norm und Variation, 1979,
s. 27 vd.

74